Strona 1
Przed maturą: człowiek i układ hormonalny
Pytanie 1
Połącz pojęcie z definicją
endokrynologia
nauka o układzie dokrewnym człowieka
hormon
zw. organiczny wytwarzany przez gruczoły i komórki. Regulują procesy biochemiczne organizmu
hormon tkankowy
hormon wydzielany przez komórki gruczołowe, działające w obrębie danej tkanki
hormon tropowy
hormon regulujący działalność wydalniczą innych gruczołów; wydziela je przysadka
Pytanie 2
Hormony można podzielić ze względu na ich budowę chemiczną. Wskaż te hormony, które są pochodnymi cholesterolu (tzw. steroidowe)
wazopresyna
melatonina
kortyzol
insulina
testosteron
Pytanie 3
Hormony mają różny obszar działania i transportu. Połącz ze sobą sposoby wydzielania z poprawną definicją
w. autokrynne
wydzielanie do własnej komórki
w. parakrynne
wydzielanie do przestrzeni międzykomórkowej
w. endokrynne
wydzielanie do krwioobiegu
w. neurokrynne
wydzielanie do szczeliny synaptycznej
Pytanie 4
Jaki rodzaj hormonów przenika przez błonę komórkową i wiąże się z receptorem wewnątrz komórki?
białkowe
steroidowe
peptydowe
Pytanie 5
Oznacz P/F
Białko G występuje w mechanizmie działania hormonu peptydowego
Prawda
Hormon zawsze działa w sposób bezpośredni na docelowe białko (np. poprzez związanie się z nim)
Fałsz
Hormony steroidowe łączą się z receptorem znajdującym się w cytozolu lub jądrze komórkowym
Prawda
Pytanie 6
Przyporządkuj nazwę hormonu do pełnionego przez niego roli w organizmie
parathormon (PTH)
zwiększenie stężęnia Ca we krwi
insulina
zmniejszenie stężenia glukozy we krwi
testosteron
męski hormon płciowy; rozwój II- i III-rzędowych cech
erytropoetyna
pobudza procesy krwiotwórcze w czerwonym szpiku kostnym
kalcytonina (CT)
zmniejszenie stężenia Ca we krwi (blokowanie uwalniania Ca z kości)
estrogeny
żeński hormon płciowy; wpływa na cykl miesiączkowy
adrenalina
pobudzenie układu współczulnego (mobilizującego organizm)
gastryna
pobudza procesy trawienne
progesteron
żeński hormon płciowy; pozwala na rozwój zarodka/płodu
glukagon
zwiększenie stężenia glukozy we krwi
Pytanie 7
Określ miejsce w organizmie gdzie znajdują się wskazane gruczoły
grasica
śródpiersie
nadnercze
nad nerką
szyszynka
sąsiaduje z móżdżkiem
przysadka
wewnątrz czaszki
gonady
jądra / jajniki
trzustka
jama brzuszna
tarczyca
krtań / tchawica
Pytanie 8
Wobec których narządów przysadka działa nadrzędnie? Wskaż przykłady
tarczyca
gonady
nadnercza