Wstęp do psychologii

wysiłki podejmowane przed potencjalnie stresowym wydarzeniem, w celu przezwyciężenia, zredukowania lub tolerowania braku równowagi między spostrzeganymi wymaganiami a dostępnymi środkami.

antycypacja radzenia sobie

część układu limbicznego; ośrodek mózgowy odpowiedzialny za agresję oraz niektóre rodzaje pamięci.

ciało migdałowate

model przedstawiający zbiór podstawowych emocji; wyróżnia on osiem podstawowych emocji, które tworzą cztery pary przeciwieństw: radość - smutek, strach - gniew, zdziwienie - oczekiwanie oraz akceptacja - wstręt; opracowany przez Roberta Plutchika

koło emocji

zróżnicowany wpływ dwóch półkul mózgowych na różne emocje; lewa półkula zdaje się wpływać na emocje pozytywne, takie jak szczęście, podczas gdy na emocje negatywne, takie jak gniew, silniejszy wpływ wywiera prawa półkula

lateralizacja emocji

układ niespecyficznych fizjologicznych mechanizmów adaptacyjnych, który występuje w reakcji na ciągłe zagrożenia przez prawie każdy poważny stresor

ogólny zespół adaptacyjny

przetwarzanie materiału zgodnego z dominującym nastrojem danej osoby; jest bardziej prawdopodobne, że na taki właśnie materiał zwróci ona uwagę, dostrzeże go i przetworzy dokładniej, z bardziej wypracowanymi skojarzeniami; koncepcja opracowana przez Gordona Bowera

przetwarzanie zgodne z nastrojem

grupa hormonów, które odgrywają ważną rolę w procesach metabolicznych i w uwalnianiu cukru z wątroby do krwi.

steroidy

postulowana reguła potocznego wnioskowania o przyczynach zachowania innych osób - za przyczynę danego zdarzenia ludzie zwykle uważają te warunki, które zmieniają się systematycznie wraz z tym zdarzeniem; zaproponowana przez Harolda Kelleya.

zasada współzmienności

wpływ grupy na jednostkę wywierany dzięki temu, że pragnie ona być lubianą, akceptowaną i aprobowaną przez innych

wpływ normatywny

jeden z powodów, dla których ludzie stosują się do nacisków grupowych; pragnienie, aby mieć słuszność i aby zrozumieć, jak najlepiej postąpić w danej sytuacji.

wpływ informacyjny

wyuczona postawa wobec pewnego obiektu, której składnikami są: negatywna emocja (ang. niechęć lub strach), negatywne przekonania (ang. stereotypy) usprawiedliwiające tę postawę, oraz intencja behawioralna - dążenie do unikania, kontrolowania, podporządkowania lub wyeliminowania tego obiektu

uprzedzenie

koncepcja, zgodnie z którą ludzie obserwują samych siebie, aby zrozumieć, dlaczego postępują tak a nie inaczej; ludzie wnioskują, jakie są ich stany wewnętrzne, na podstawie swoich spostrzeżeń, jak się zachowują w danej sytuacji; teoria opracowana przez Daryla Bema

teoria autopercepcji

stanowisko, zgodnie z którym nasze działania w znacznie większym stopniu, niż sobie z tego zdajemy sprawę, są zdeterminowane przez siły i ograniczenia sytuacyjne, a nie przez cechy osobiste

sytuacjonizm

sytuacja, w której ludzie są odizolowani od przeciwnych poglądów, a wszelkie źródła informacji, społeczne nagrody i kary są w wysokim stopniu kontrolowane przez przywódców grupy

sytuacja totalna

nieświadoma tendencja do zwalniania tempa pracy, gdy wykonuje się ją w grupie

próżniactwo społeczne

występująca u obserwatorów zachowań ludzkich tendencja jednoczesnego niedoceniania wpływu czynników sytuacyjnych i przeceniania wpływu czynników wewnętrznych, dyspozycyjnych na te zachowania osób działających w jakichś sytuacjach

podstawowy błąd atrybucji

subiektywny sposób widzenia i interpretowania jakiejś sytuacji czy środowiska przez daną osobę

perspektywa fenomenologiczna

upodabnianie się oczekiwań grupy ludzi, w miarę jak rozmawiają oni ze sobą i wykonuj ą razem różne czynności, wskutek czego tworzy się wspólny pogląd czy stanowisko

krystalizacja normy

grupa formalna lub nieformalna, z której jednostka czerpie postawy oraz pozytywne wzorce zachowania i do której zwraca się po informacje, wskazówki oraz poparcie dla własnego stylu życia.

grupa odniesienia

pozytywny wpływ, jaki obecność innych ludzi ma czasami na wyniki jednostki

facylitacja społeczna

zjawisko będące przykładem wpływu jednomyślnej większości na oceny jednostek, nawet w sytuacjach jednoznacznych; klasyczna ilustracja konformizmu,

efekt Ascha

teoria, która głosi, że napięcie wywołane rozbieżnością czy niezgodnością elementów poznawczych motywuje ludzi do prób jego redukcji; opracowana przez Leona Festingera

dysonans poznawczy

rywalizacyjne, kompulsywne i nieprzyjazne zachowanie, charakterystyczne dla pewnego szczególnego stylu radzenia sobie ze stresem; zakłada się, że syndrom ten zwiększa ryzyko zapadnięcia na chorobę wieńcową serca.

zachowanie typu A

osobowość charakteryzująca się pragnieniem podejmowania ryzyka, szukaniem silnych bodźców i dreszczu podniecenia.

osobowość typu T