Pojęcia z geografii

odpowiednio osadzony pręt, kolumna lub inna konstrukcja, której cień wskazuje położenie słońca, używany często jako zegar słoneczny

gnomon

skała osadowa składająca się gł. z iłu z domieszką mułu, piasku, żwiru, surowiec przemysłu ceramicznego

glina

osad powstały przez naniesienie przez wiatr znacznych ilości pyłu nad pewien obszar i osadzenie ich w postaci zwartej pokrywy na podłożu

less

skała powstała z przeobrażenia wapieni

marmur

niszczenie skał przez czynniki atmosferyczne wody stojące i podziemne oraz organizmy żywe

wietrzenie skał

usypisko odłamków poniżej ścian skalnych, których nagromadzenie jest rezultatem wietrzenia

piarg

rozległe pokrywy bloków skalnych powstałe wskutek wietrzenia

gołoboża

całokształt niszczących procesów geologicznych powodujących wyrównywanie i obniżanie powierzchni ziemi

denudacja

gromadzenie osadów przez wody, wiatr, lodowce na powierzchni ziemi i dnach zbiorników morskich i oceanicznych

akumulacja

osadzanie się pod wpływem siły ciężkości materiałów mineralnych i organicznych niesionych przez wody płynące, lodowce, wiatr, zawieszonych lub rozpuszczonych w wodzie morskiej lub jeziornej, prowadzi do powstania różnych osadów i skał osadowych

sedymentacja

żłobienie powierzchni ziemi przez wody, lodowce i wiatr, połączone z usuwaniem powstałych produktów niszczenia,

erozja

obszar leżący poniżej poziomu morza, niezalany

depresja

obszar lądowy na wys. 0-300 m n.p.m. powstaje gł. wskutek akumulacji osadów

nizina

obszar leżący powyżej 300 m n.p.m. oraz co najmniej kilkadziesiąt metrów ponad otaczjącym go terenem

wyżyna

część lądu, różnej wielkości i kształtu wysunięta w morze lub jezioro

półwysep

brzeg morski, rzeczny lub jeziorny, będący strefą osadzania piasku i żwiru

plaża

wąski wał piaszczysty zamykający częściowo lub całkowicie zatokę morską, powstaje wskutek akumulacyjnej działalności morza

mierzeja

głęboka dolina o wąskim, zwykle suchym dnie i stromych zboczach, pozbawiona stale płynącego potoku, powstająca przez silną erozję podłoża zbudowanego z miękkich skał

wąwóz

sucha dolina o szerokim, płaskim dnie i stromych, pokrytych roslinnością stokach

parów

głęboka dolina rzeczna, o wąskim dnie i bardzo stromych, najczęściej skalistych zboczach

kanion