Podsumowanie: Makro- , Mikro-elementy organizmu człowieka

Pytanie 1

Funkcje wody zaznacz prawda/fałsz

najobficiej występujący składnik każdego organizmu

główne źródło tlenu w atmosferze

stanowi środowisko dla prawie wszystkich procesów życiowych

Pytanie 2

Funkcje wody w organizmie człowieka.Zaznacz prawda/fałsz

dostarcza organizmowi energię dzięki istnieniu tzw. wiązań wodorowych

utrzymuje odpowiednią temperaturę ciała

rozpuszcza prawie wszystkie substancje dzięki polarności

nawilża wdychane powietrze, nawilża gałkę oczną, stawy, skórę i błony śluzowe

usuwa toksyny z narządów poprzez skórę, nerki i płuca

Pytanie 3

Fakty o wodzie. Zaznacz prawda/fałsz

stanowi 60-70% objętości ciała dorosłego człowieka

stanowi 75-80% objętości mózgu

stanowi 83% krwi człowieka

stanowi 75% mięśni człowieka

Pytanie 4

Kohezja i adhezja

kohezja

wzajemne przyciąganie się cząstek wody; dzięki temu nitki wody w naczyniach i cewkach nie ulegają rozerwaniu

adhezja

przyciąganie cząstek wody przez naładowane elektrycznie powierzchnie; dzięki temu nitki wody nie odrywają się od ścian komórkowych ksylemu

Pytanie 5

Woda jest substancją o szczególnych właściwościach. Jej gęstość osiąga wartość maksymalną w 4°C i maleje wraz ze wzrostem temperatury. Tworząc lód podczas zamarzania, woda zwiększa swoją objętość, co powoduje, że powstający lód jest lżejszy od wody, z którą się styka. Wykaż na jednym przykładzie, że dwa opisane powyżej stany skupienia wody mają istotne znaczenie dla życia w zbiornikach wodnych.

dzięki temu, że lód jest lżejszy od wody, pozwala to przetrwać pod lodem zamieszkującym wodę organizmom. Lód tworzy warstwę izolacyjną co pozwala na zachowanie życia pod lodem; tworząca się warstwa lodu może ograniczać dostęp tlenu

Pytanie 6

Podaj dwie wspólne funkcje wody pełnione przez nią zarówno u roślin, jak i u zwierząt oraz ludzi.

stanowi środowisko dla zachodzenia reakcji chemicznych

jest rozpuszczalnikiem

Pytanie 7

Wykaż, że woda i lód (dwa stany skupienia) mają istotne znaczenie dla życia w zbiornikach wodnych.

lód tworzy warstwę izolacyjną, co pozwala przetrwać pod lodem

tworzący się lód na powierzchni wody ogranicza/może ograniczać dopływ tlenu niezbędnego do życia

dzięki temu, że lód jest lżejszy od wody, pozwala to przetrwać pod lodem zamieszkującym ją organizmom

Pytanie 8

Straty wody w procesie pocenia się lub parowania z dróg oddechowych przynoszą korzyści organizmowi człowieka. Uzasadnij.

pocenie się i parowanie z dróg oddechowych jest ważnym czynnikiem regulującym temperaturę ciała.

człowiek pocąc się chroni swój organizm przed przegrzaniem

proces pocenia się jest korzystny, gdyż pozwala on na regulowanie temperatury ciała przez organizm

Pytanie 9

woda ma duże ciepło właściwe i duże ciepło parowania

organizmy utrzymują odpowiednią temperaturę ciała

woda ma duże napięcie powierzchniowe

możliwe jest zachowanie ciągłości słupa wody w cienkich kapilarach naczyń transportujących wodę w roślinie

w wodzie rozpuszcza się wiele substancji

w komórce może zachodzić większość reakcji chemicznych oraz jest stabilizatorem ciśnienia osmotycznego

Pytanie 10

Podaj przykłady znaczenia polarnej budowy wody w przyrodzie:

niższe warstwy wody nie ulegają zamarzaniu

utrzymuje duże napięcie powierzchniowe wody

umożliwia transport wody w roślinie (kohezja i adhezja)

jest dobrym rozpuszczalnikiem

Pytanie 11

Cząsteczka wody dzięki swojej budowie ma charakter polarny (dipolowy). Wyjaśnij, jakie znaczenie ma dipolowa budowa cząsteczki wody dla transportu substancji w obrębie organizmu.

cząsteczki wody dzięki budowie polarnej mogą się otaczać i wiązać wiązaniami wodorowymi z wieloma innymi cząsteczkami, powodując ich rozpuszczanie; w takiej postaci cząsteczki te są transportowane w organizmie

Pytanie 12

Woda ma dużą pojemność cieplną i wysokie ciepło parowania – określ, jakie ma to znaczenie dla organizmów żywych.

wysoka pojemność cieplna wody powoduje, że organizmy wykazują dużą stabilność cieplną, w związku z czym są mało wrażliwe na zmiany temperatury otoczenia; wysokie ciepło parowania sprawia, że można w znacznym stopniu ochłodzić ciało wskutek wyparowania niewielkiej ilości wody; zjawisko to wykorzystują ssaki (pocą się), gady (zieją) i rośliny (transpiracja)

Pytanie 13

Dlaczego pierwiastki umieszczone w grupie makroelementów wchodzą w skład bardzo wielu związków chemicznych?

łatwo ulegają reakcjom utleniania i redukcji ze względu na liczność stopni utlenienia

Pytanie 14

Mikroelementy wchodzące w skład organizmów żywych, przykłady substancji:

adhyraza węglanowa

– Zn

cytochrom

– Fe

mioglobina

– Fe

hemocyjanina

– Cu

Pytanie 15

Podaj funkcje aminokwasów.

bufory – ze względu na charakter amfoteryczny pomagają w utrzymaniu odpowiedniego pH soku komórkowego i płynów ustrojowych

regulacyjna

substraty syntezy związków biologicznie czynnych niebędących białkami, m.in. niektórych hormonów i neuroprzekaźników

składniki koenzymów i witamin

materiał budulcowy wszystkich białek i innych peptydów

metabolity pośrednie cykli i szlaków metabolicznych

Pytanie 16

Podaj funkcje białek i peptydów.

katalityczna – wszystkie enzymy są białkami prostymi lub złożonymi

lokomotoryczną – białka kurczliwe, takie jak aktyna i miozyna, są odpowiedzialne za ruch wewnątrzkomórkowy oraz narządowy

zapasowa (u roślin) -‐ stanowią materiał zapasowy w nasionach roślin

budulcowa -‐ wchodzą w skład wszystkich struktur komórkowych

odpornościowa – białkami są wszystkie przeciwciała

buforowa – chronią płyny ustrojowe przed zmianami pH

transportowa – stanowią transportery: jonów w błonie komórkowej i gazów oddechowych oraz jonów w płynach ustrojowych

regulacyjna – białkami i peptydami są niektóre hormony

Pytanie 17

Jakie związki należą do lipidów?

witamina D

hormony płciowe

cholesterol

hormony kory nadnercza

Pytanie 18

Podaj, w jaki sposób siarka warunkuje tworzenie struktur białek.

siarka tworząc mostki dwusiarczkowe stabilizuje III-‐rzędową strukturę białek

Pytanie 19

Podaj biologiczne funkcje lipidów.

gromadzą się w warstwie podskórnej u zwierząt chroniąc organy przed czynnikami mechanicznymi (np. okolica nerek i oczodoły, fałdy brzuszne)

materiał odżywczy, budulcowy i energetyczny roślin, zwierząt i człowieka (podczas rozpadu tłuszczu uzyskuje się dwukrotnie więcej energii niż z rozpadu takiej samej ilości glukozy)

chronią rośliny przed nadmierną utratą wody oraz przed czynnikami chemicznymi i termicznymi (woski)

wchodzą w skład wszystkich błon plazmatycznych (fosfolipidy)

stanowią warstwę termoizolacyjną, chroniąca przed niskimi temperaturami, np. u ssaków wodnych

tworzą substancje zapasowe roślin w nasionach, owocach i korzeniach

są materiałem zapasowym u zwierząt, np. zapadającym zimą w odrętwienie lub hibernację

Pytanie 20

Cholesterol jest związkiem organicznym, który przez większość ludzi jest uważany za szkodliwy dla zdrowia. Jednak cholesterol pełni w organizmie ważne funkcje biologiczne i jego obecność w organizmie jest konieczna. Podaj przykłady pozytywnej roli cholesterolu w organizmie człowieka.

jest prekursorem do produkcji kwasów żółciowych/hormonów steroidowych /witaminy D3

cholesterol wchodzi w skład błon komórkowych komórek zwierzęcych

jest składnikiem osłonki mielinowej długich wypustek (aksonów) komórek nerwowych

Pytanie 21

Czemu kwas arachidynowy jest dla człowieka niezbędny?

wchodzi w skład fosfolipidów błon komórkowych, powstają z niego prostaglandyny, które m.in. regulują kurczliwość naczyń krwionośnych i uczestniczą w reakcjach zapalnych

Pytanie 22

Jaka jest rola stosowania błonnika podczas odchudzania?

błonnik pęcznieje w wodzie dzięki czemu wypełnia żołądek i zmniejsza uczucie łaknienia, apetyt, co ułatwia odchudzanie

Pytanie 23

Jaki składnik odżywczego zawierają najczęściej produkty zbożowe, ziemniaki i jaka jest jego rola w organizmie człowieka?

są to węglowodany, które są głównym źródłem energii dla organizmu

Pytanie 24

Wymień etapy powstawania IV-‐rzędowej struktury białka.

łączenie aminokwasów w łańcuch polipeptydowy

1

połączenie ze sobą dwóch lub więcej łańcuchów polipeptydowych o ukształtowanej już strukturze trójwymiarowej

4

zwijanie się łańcucha polipeptydowego w strukturę trójwymiarową, często stabilizowaną prze mostki dwusiarczkowe

2

przestrzenne zwijanie polipeptydowej helisy utrwalane mostkami siarczkowymi

3

Podsumowanie

Makro- , Mikro-elementy organizmu człowieka

Podsumowanie

Makro- , Mikro-elementy organizmu człowieka

Twój wynik