PODSTAWOWA JEDNOSTKA samorządu terytorialnego

WIĘKSZOŚĆ - więcej za niż przeciw, przy czym głosowanie odbywa się w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów lub senatorów; ten rodzaj większości jest np. w czasie uchwalania ustaw w Sejmie i Senacie, podczas trzeciego kroku w tworzeniu Rady Ministrów (uchwalanie wotum zaufania).,

WIĘKSZOŚĆ - więcej za niż przeciw i wstrzymujących się razem, głosowanie odbywa się w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów lub senatorów; ten rodzaj występuje np. podczas odrzucania poprawek Senatu przez Sejm w czasie drogi ustawodawczej, w pierwszym i drugim kroku w czasie tworzenia Rady Ministrów (uchwalania wotum zaufania).

WIĘKSZOŚĆ - wyrażona ułamkiem i jak zawsze głosowanie odbywa się w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów; występuje np. podczas odrzucenia weta Prezydenta RP przez Sejm w drodze ustawodawczej większością 3/5.

ORGAN - stoi na straży wolności słowa, prawa do informacji oraz interesu publicznego w radiofonii i telewizji, wydaje rozporządzenia

ORGANY powołujące CZŁONKÓW K.R.RiT

POJĘCIE - naruszenie przepisów Konstytucji lub ustawy, bez przekroczenia przepisów kwalifikującego go jako przestępstwa

ELEMENTY państwa wg. Jellinka

POJĘCIE - polityczna, suwerenna i przymusowa organizacja społeczna

PRZEDSTAWICIEL KONCEPCJI - państwo jako wspólnota różnych grup ludzi niezbędna dla ich istnienia

RODZAJ IMMUNITETU - dotyczy tylko czynów popełnionych w związku z wykonywanymi obowiązkami, jest wieczysty - nie ulega przedawnieniu po zakończeniu kadencji, można go utracić tylko za zgodą sejmu

PRZEDSTAWICIEL KONCEPCJI - państwo jako rzecz wspólna obywateli, o którą muszą się troszczyć zgodnie z obowiązującymi prawami i normami

PRZEDSTAWICIELE KONCEPCJI (2) - państwo jako gwarant wolności obywateli, boskie pochodzenie władzy

PRZEDSTAWICIEL KONCEPCJI państwo jako efekt składowy terytorium, żyjącej na nim społeczności wyposażonej w władzę zwierzchnią

PRZEDSTAWICIEL KONCEPCJI państwo jako organizacja racjonalna,funkcjonująca dzięki istnieniu fachowego aparatu administracyjnego, który realizuje zadania publiczne i posiada wyłączność stosowania środków przemocy wobec ludności zamieszkałej na jego terytorium

FUNKCJE PAŃSTWA (7)

KONCEPCJA - państwo powstało na drodze procesów społ-ekonimicznych poprzez: trwałe obejmowanie terytorium (osadnictwo); stopniowy wzrost zróżnicowania ekonomicznego (hierarchizacja, własność prywatna); wzrost wydajności pracy (chęć wykorzystania siły roboczej - jeńcy, ubożsi), skupianie władzy w rękach zamożnych; początek drobnego aparatu państwowego. Twórca: Arystoteles

KONCEPCJA - początki władzy są wynikiem rozszerzenia władzy naczelnika rodu, naród jako rodzina, a monarcha jako ojciec. Twórca: Robert Filmer

KONCEPCJA - państwo pochodzi od sił wyższych, Bóg stworzył społeczną naturę człowieka. Twórca: św. Tomasz z Akwinu

KONCEPCJA - człowiek jako istota polityczna, społeczna bez względu na to czy jest z natury zły (Hobbes Spinoza), czy dobry (Locke, Rousseau). Jednostki poddały się władzy suwerena zapewniającego bezpieczeństwo i warunki do rozwoju,. Państwo jako organizm -> każda grupa ma daną rolę, a w toku ewolucji wykształciły się instytucje. Twórcy: Tomas Hobbes, J.J.Rousseau

KONCEPCJA - państwo powstałe na skutek wzajemnych (wrogich relacji), walki o dominację i zapokajanie własnych potrzeb. Twórca: L. Gumplowicz

STRUKTURA TERYTORIALNA PAŃSTWA - jednolite, poszczególne jed.admin. są ściśle podporządkowane centralnym organom, jednolity system prawny, obywatelstwo, organy władzy (PL, Szwecja, Dania)

STRUKTURA TERYTORIALNA PAŃSTWA - złożone, a części składowe posiadają samodzielność i autonomię polityczną, terytorum państwa nie stanowi całości, każda część ma władzę wykonawczą i ustawodawczą, oddzielny system prawny i sądowy, obywatele o podwójnym obywatelstwie, interesy jednostek reprezentuje jedna z izb (USA, Austria, Niemcy, Belgia, Szwajcaria, Kanada)

STRUKTURA TERYTORIALNA PAŃSTWA - złożone, związek państw w celu realizacji zadań, posiada organy – skład przedstawicielskich, wspólne wykonywanie funkcji (Wspólnota Niepodległych Państw, UE)

FORMY WŁADZY (ustrój, reżim) - 3 nazwy, forma ...

FORMA RZĄDÓW (głowa państwa) - 2 podstawowe

RODZAJE MONARCHII (alfabetycznie)

RODZAJE REPUBLIKI (alfabetycznie)

4 SYSTEMY RZĄDÓW (systemy polityczne)

POJĘCIE - ustrój polityczny, w którym władza zwierzchnia należy do ludu

2 FORMY DEMOKRACJI

FORMA DEMOKRACJI - zgromadzenie ludowe, inicjatywa ludowa, referendum

FORMA DEMOKRACJI - wybory

REFERENDUM KRAJOWE - projekt (liczba), ważne (procent)

REFERENDUM WOJ. - projekt (procent) ważne (procent)

REFERENDUM POWIATOWE / GMINNE - projekt (procent), ważne (procent)

REFERENDUM 1947 (3 razy tak)

REFERENDUM 1987 (sektor państwa)

REFERENDUM 1996

REFERENDUM 1997

REFERENDUM 2003

CZYNNE PRAWO WYBORCZE

BIERNE rada samorządu

BIERNE sejm

BIERNE wójt/ burmistrz/ prezydent miasta

BIERNE senat

BIERNE prezydent

SYSTEMY WYBORCZE (2) rodzaje

SYSTEM WYBORCZY - mandat otrzymuje tylko partia/ kandydat o określonej prawem większości głosów, okręgi jednomandatowe

SYSTEM WYBORCZY - równomierny podział głosów pomiędzy partie/ kandydatów. okręgi wielomandatowe (listy krajowe)

PRÓG WYBORCZY W PL (partie, koalicje)

SYSTEM RZĄDÓW DEMOKRATYCZNYCH - 2 najważniejsze organy: prezydent + parlament - separacja władz: zakaz jednoczesnego mandatu członka gabinet oraz deputowanego parlamentu - władza ustawodawcza - parlament - władza sądownicza - niezawisłe sądy - władza wykonawcza - jednoczłonowa (brak rządu) - prezydent o silnej pozycji (głowa państwa, szef admin, zwierzchnik sił zbrojnych) bez uprawnień do skrócenia kadencji parlamentu

SYSTEM RZĄDÓW DEMOKRATYCZNYCH - nadrzędna rola parlamentu - władza ustawodawcza - parlament - władza wykonawcza - głowa państwa, rząd - władza sądownicza - niezawisłe sądy - możliwość sprawowania funkcji członka rządu i deputowanego - rząd zależny od parlamentu (wotum)

SYSTEM RZĄDÓW DEMOKRATYCZNYCH - rozgraniczenie kompetencji podmiotów władzy państwowej- władza ustawodawcza - parlament, wybory powszechne - władza wykonawcza - rząd, głowa państwa - władza sądownicza - niezawisłe sądy - gabinet ma władzę nadaną przez parlament,jest podporządkowany ~Polska, Węgry, Benelux, Hiszpania, Szwecja

SYSTEM RZĄDÓW DEMOKRATYCZNYCH - władza ustawodawcza - parlament - władza wykonawcza - rząd, głowa państwa - władza sądownicza - niezawisłe sądy - gabinet posiada zwierzchnią władzę nad parlamentem, wyznacza kierunki polityki wew. i zew., dysponuje inicjatywą ustawodawczą - silną pozycję posiada premier, obsadza najważniejsze stanowiska, ustala skład gabinetu, dysponuje prawem rozwiązania niższej izby - brak zasady separacji władz ~Wielka Brytania

SYSTEM RZĄDÓW DEMOKRATYCZNYCH - koncepcja rządów Zgromadzenia - zakwestionowanie rozdziału władzy pomiędzy organy naczelne o równorzędnym charakterze - zasada jednolitości władzy państowej - parlament jest suwerenem prawa narodu - najwyższy organ z prawem powoływania i kontrolowania głowy państwa oraz rządu - rząd - komitet wykonawczy rozporządzeń parlamentu - głowa państwa - pozbawiona prawa skrócenia kadencji parlamentu ~Szwajcaria

SYSTEM RZĄDÓW DEMOKRATYCZNYCH - silna pozycja kanclerza (premiera), na jego wniosek prezydent powołuje rząd, ponosi całkowitą odp polityczną przez parlamentem- niemożliwe odwołanie poszczególnych ministrów, jedynie cały rząd konstruktywnym wotum nieufności - prezydent pełni f.reprezentatywne ~Niemcy, Austria

SYSTEM RZĄDÓW DEMOKRATYCZNYCH - władza ustawodawcza - parlament - władza wykonawcza - rząd, prezydent (dualizm) - władza sądownicza - niezawisłe sądy - prezydent - głowa państwa, powszechne wybory, szerokie uprawnienia, powoływanie szefa rządu - premier - szef rządu, odp. przed prezydentem, parlamentem - parlament -wybory powszechne ~Francja, Portugalia, Finlandia, Islandia, Grecja, Rumunia

POJĘCIE - akt normatywny o najwyższej mocy prawnej, ustalający zasady ustroju państwa oraz określający prawa i obowiązki obywatela

3 CECHY KONSTYTUCJI - szczególna ...

POJĘCIE - najwyższy organ przedstawicielski w państwie demokratycznym

FUNKCJA PARLAMENTU - tworzenie ustroju, norm porządkujących system polityczny zawarty w konstytucji

FUNKCJA PARLAMENTU - stanowienie prawa zgodnie z zasadami konstytucyjnymi

FUNKCJA PARLAMENTU - sprawowanie nadzoru nad sądem oraz organami władz państwowych i administracji

FUNKCJA PARLAMENTU - kompetencje do personalnego obsadzania/ zdjęcia ze stanowisk

ORGAN - wybierany przez Sejm na 1.posiedzeniu bezwzględną większością głosów - przewodniczy Zgromadzeniu Narodowemu - zastępuje prezydenta - zarządza wybory prezydenckie - reprezentuje sejm - zwołuje posiedzenia - przewodniczy obradom - kieruje pracami Prezydium

ORGAN - marszałek + wicemarszałkowie - ustala plany pracy sejmu po zasięgnięciu opinii Konwentu - czuwa nad terminarzem - zwołuje i nadzoruje posiedzenia - prowadzi stosunki z parlamentami zagranicznymi - organizuje współpracę komisji sejmowych - ustala zasady doradztwa naukowego - uchwala projekt budżetu sejmu i statut kancelarii

ORGAN - marszałek + wicemarszałkowie + przewodniczący klubów parlamentarnych -opinie dot.: projektów pracy sejmu, posiedzeń, wniosków trybów dyskusji, wyboru organów, zadań i prac Kancelarii

3 przypadki spotkań ZGROMADZENIA NARODOWEGO

SEJM - liczba posłów, czas trwania kadecji

SENAT - liczba senatorów, czas trwania kadencji

RODZAJ IMMUNITETU - dotyczy wszystkich czynów, ważny tylko w czasie kadencji, można się go zrzec samodzielnie

POJĘCIE - forma pełnomocnictwa udzielona przez społeczeństwo na stanowiska uzyskane w wyborach powszechnych

POJĘCIE - jednoos., kolegialny urząd państwowy

WYBORY PREZYDENCKIE, zwołujący, przeprowadzający, stwierdzający

KANDYDATURA PREZYDENTA - wiek, ilość podpisów

POJĘCIE - uprawnienia prezydenta niewymagające konieczności uzyskania zgody premiera

POJĘCIE - podpis premiera wyrażający zgodę, wszczynający ponoszenie odp politycznej

3 RODZAJE SĄDÓW POWSZECHNYCH

SĄDY SZCZEGÓLNE

2 RODZAJE SĄDÓW WOJSKOWYCH

2 RODZAJE SĄDÓW ADMINISTRACYJNYCH

WYBÓR 1.PREZESA SĄDU NAJWYŻSZEGO (kto?) spośród kandydatów Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu Najwyższego

KADENCJA 1.PREZESA SĄDU NAJ.

SĘDZIOWIE TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO(liczba)

TRYBUNAŁ - organ ustanowiony do rozstrzygania w sprawach konstytucyjności działań instytucji państwowych - główne zadanie - nadzór nad zgodnością praw z Konstytucją - orzeka w sprawach zgodności traktatów międzynarodowych

TRYBUNAŁ - szef - Prezes Sądu Najwyższego - ustalany na 1. posiedzeniu Sejmu, kończy się z jego kadencją - rozstrzyga w sprawach konstytucyjnej odpowiedzialności osób sprawujących najwyższe funkcje państwowe - ma prawo usunąć osobę ze stanowiska, zakazać ubiegania się o wyższe stanowiska państwowe, pozbawić prawa do głosowania i kandydowania w wyborach, odebrać medale, dystynkcje i tytuły honorowe, w sprawach karnych nakładać kary

ORGAN - kontroluje działalność organów administracji rządowej, Narodowego Banku Polskiego, państwowych osób prawnych, działalność organów samorządu terytorialnego, komunalnych osób prawnych i innych komunalnych jednostek organizacyjnych z punktu widzenia legalności, gospodarności i rzetelności

KADENCJA PREZESA NIK

ORGAN POWOŁUJĄCY PREZESA NIK (organ, zgoda)

ORGAN stoi na straży wolności i praw człowieka i obywatela określonych w Konstytucji oraz w innych aktach normatywnych

KADENCJA R.P.O

ORGAN POWOŁUJĄCY R.P.O (organ, zgoda)