Podsumowanie: Makro- , Mikro-elementy organizmu człowieka

Pytanie 1

Funkcje wody zaznacz prawda/fałsz

najobficiej występujący składnik każdego organizmu

główne źródło tlenu w atmosferze

stanowi środowisko dla prawie wszystkich procesów życiowych

Pytanie 2

Funkcje wody w organizmie człowieka.Zaznacz prawda/fałsz

usuwa toksyny z narządów poprzez skórę, nerki i płuca

nawilża wdychane powietrze, nawilża gałkę oczną, stawy, skórę i błony śluzowe

utrzymuje odpowiednią temperaturę ciała

dostarcza organizmowi energię dzięki istnieniu tzw. wiązań wodorowych

rozpuszcza prawie wszystkie substancje dzięki polarności

Pytanie 3

Fakty o wodzie. Zaznacz prawda/fałsz

stanowi 75-80% objętości mózgu

stanowi 75% mięśni człowieka

stanowi 83% krwi człowieka

stanowi 60-70% objętości ciała dorosłego człowieka

Pytanie 4

Kohezja i adhezja

kohezja

wzajemne przyciąganie się cząstek wody; dzięki temu nitki wody w naczyniach i cewkach nie ulegają rozerwaniu

adhezja

przyciąganie cząstek wody przez naładowane elektrycznie powierzchnie; dzięki temu nitki wody nie odrywają się od ścian komórkowych ksylemu

Pytanie 5

Woda jest substancją o szczególnych właściwościach. Jej gęstość osiąga wartość maksymalną w 4°C i maleje wraz ze wzrostem temperatury. Tworząc lód podczas zamarzania, woda zwiększa swoją objętość, co powoduje, że powstający lód jest lżejszy od wody, z którą się styka. Wykaż na jednym przykładzie, że dwa opisane powyżej stany skupienia wody mają istotne znaczenie dla życia w zbiornikach wodnych.

dzięki temu, że lód jest lżejszy od wody, pozwala to przetrwać pod lodem zamieszkującym wodę organizmom. Lód tworzy warstwę izolacyjną co pozwala na zachowanie życia pod lodem; tworząca się warstwa lodu może ograniczać dostęp tlenu

Pytanie 6

Podaj dwie wspólne funkcje wody pełnione przez nią zarówno u roślin, jak i u zwierząt oraz ludzi.

stanowi środowisko dla zachodzenia reakcji chemicznych

jest rozpuszczalnikiem

Pytanie 7

Wykaż, że woda i lód (dwa stany skupienia) mają istotne znaczenie dla życia w zbiornikach wodnych.

lód tworzy warstwę izolacyjną, co pozwala przetrwać pod lodem

tworzący się lód na powierzchni wody ogranicza/może ograniczać dopływ tlenu niezbędnego do życia

dzięki temu, że lód jest lżejszy od wody, pozwala to przetrwać pod lodem zamieszkującym ją organizmom

Pytanie 8

Straty wody w procesie pocenia się lub parowania z dróg oddechowych przynoszą korzyści organizmowi człowieka. Uzasadnij.

człowiek pocąc się chroni swój organizm przed przegrzaniem

pocenie się i parowanie z dróg oddechowych jest ważnym czynnikiem regulującym temperaturę ciała.

proces pocenia się jest korzystny, gdyż pozwala on na regulowanie temperatury ciała przez organizm

Pytanie 9

woda ma duże ciepło właściwe i duże ciepło parowania

organizmy utrzymują odpowiednią temperaturę ciała

w wodzie rozpuszcza się wiele substancji

w komórce może zachodzić większość reakcji chemicznych oraz jest stabilizatorem ciśnienia osmotycznego

woda ma duże napięcie powierzchniowe

możliwe jest zachowanie ciągłości słupa wody w cienkich kapilarach naczyń transportujących wodę w roślinie

Pytanie 10

Podaj przykłady znaczenia polarnej budowy wody w przyrodzie:

utrzymuje duże napięcie powierzchniowe wody

niższe warstwy wody nie ulegają zamarzaniu

jest dobrym rozpuszczalnikiem

umożliwia transport wody w roślinie (kohezja i adhezja)

Pytanie 11

Cząsteczka wody dzięki swojej budowie ma charakter polarny (dipolowy). Wyjaśnij, jakie znaczenie ma dipolowa budowa cząsteczki wody dla transportu substancji w obrębie organizmu.

cząsteczki wody dzięki budowie polarnej mogą się otaczać i wiązać wiązaniami wodorowymi z wieloma innymi cząsteczkami, powodując ich rozpuszczanie; w takiej postaci cząsteczki te są transportowane w organizmie

Pytanie 12

Woda ma dużą pojemność cieplną i wysokie ciepło parowania – określ, jakie ma to znaczenie dla organizmów żywych.

wysoka pojemność cieplna wody powoduje, że organizmy wykazują dużą stabilność cieplną, w związku z czym są mało wrażliwe na zmiany temperatury otoczenia; wysokie ciepło parowania sprawia, że można w znacznym stopniu ochłodzić ciało wskutek wyparowania niewielkiej ilości wody; zjawisko to wykorzystują ssaki (pocą się), gady (zieją) i rośliny (transpiracja)

Pytanie 13

Dlaczego pierwiastki umieszczone w grupie makroelementów wchodzą w skład bardzo wielu związków chemicznych?

łatwo ulegają reakcjom utleniania i redukcji ze względu na liczność stopni utlenienia

Pytanie 14

Mikroelementy wchodzące w skład organizmów żywych, przykłady substancji:

cytochrom

– Fe

mioglobina

– Fe

hemocyjanina

– Cu

adhyraza węglanowa

– Zn

Pytanie 15

Podaj funkcje aminokwasów.

substraty syntezy związków biologicznie czynnych niebędących białkami, m.in. niektórych hormonów i neuroprzekaźników

regulacyjna

składniki koenzymów i witamin

materiał budulcowy wszystkich białek i innych peptydów

metabolity pośrednie cykli i szlaków metabolicznych

bufory – ze względu na charakter amfoteryczny pomagają w utrzymaniu odpowiedniego pH soku komórkowego i płynów ustrojowych

Pytanie 16

Podaj funkcje białek i peptydów.

regulacyjna – białkami i peptydami są niektóre hormony

zapasowa (u roślin) -‐ stanowią materiał zapasowy w nasionach roślin

lokomotoryczną – białka kurczliwe, takie jak aktyna i miozyna, są odpowiedzialne za ruch wewnątrzkomórkowy oraz narządowy

transportowa – stanowią transportery: jonów w błonie komórkowej i gazów oddechowych oraz jonów w płynach ustrojowych

budulcowa -‐ wchodzą w skład wszystkich struktur komórkowych

katalityczna – wszystkie enzymy są białkami prostymi lub złożonymi

odpornościowa – białkami są wszystkie przeciwciała

buforowa – chronią płyny ustrojowe przed zmianami pH

Pytanie 17

Jakie związki należą do lipidów?

hormony kory nadnercza

witamina D

cholesterol

hormony płciowe

Pytanie 18

Podaj, w jaki sposób siarka warunkuje tworzenie struktur białek.

siarka tworząc mostki dwusiarczkowe stabilizuje III-‐rzędową strukturę białek

Pytanie 19

Podaj biologiczne funkcje lipidów.

są materiałem zapasowym u zwierząt, np. zapadającym zimą w odrętwienie lub hibernację

materiał odżywczy, budulcowy i energetyczny roślin, zwierząt i człowieka (podczas rozpadu tłuszczu uzyskuje się dwukrotnie więcej energii niż z rozpadu takiej samej ilości glukozy)

stanowią warstwę termoizolacyjną, chroniąca przed niskimi temperaturami, np. u ssaków wodnych

tworzą substancje zapasowe roślin w nasionach, owocach i korzeniach

gromadzą się w warstwie podskórnej u zwierząt chroniąc organy przed czynnikami mechanicznymi (np. okolica nerek i oczodoły, fałdy brzuszne)

wchodzą w skład wszystkich błon plazmatycznych (fosfolipidy)

chronią rośliny przed nadmierną utratą wody oraz przed czynnikami chemicznymi i termicznymi (woski)

Pytanie 20

Cholesterol jest związkiem organicznym, który przez większość ludzi jest uważany za szkodliwy dla zdrowia. Jednak cholesterol pełni w organizmie ważne funkcje biologiczne i jego obecność w organizmie jest konieczna. Podaj przykłady pozytywnej roli cholesterolu w organizmie człowieka.

cholesterol wchodzi w skład błon komórkowych komórek zwierzęcych

jest składnikiem osłonki mielinowej długich wypustek (aksonów) komórek nerwowych

jest prekursorem do produkcji kwasów żółciowych/hormonów steroidowych /witaminy D3

Pytanie 21

Czemu kwas arachidynowy jest dla człowieka niezbędny?

wchodzi w skład fosfolipidów błon komórkowych, powstają z niego prostaglandyny, które m.in. regulują kurczliwość naczyń krwionośnych i uczestniczą w reakcjach zapalnych

Pytanie 22

Jaka jest rola stosowania błonnika podczas odchudzania?

błonnik pęcznieje w wodzie dzięki czemu wypełnia żołądek i zmniejsza uczucie łaknienia, apetyt, co ułatwia odchudzanie

Pytanie 23

Jaki składnik odżywczego zawierają najczęściej produkty zbożowe, ziemniaki i jaka jest jego rola w organizmie człowieka?

są to węglowodany, które są głównym źródłem energii dla organizmu

Pytanie 24

Wymień etapy powstawania IV-‐rzędowej struktury białka.

połączenie ze sobą dwóch lub więcej łańcuchów polipeptydowych o ukształtowanej już strukturze trójwymiarowej

4

łączenie aminokwasów w łańcuch polipeptydowy

1

przestrzenne zwijanie polipeptydowej helisy utrwalane mostkami siarczkowymi

3

zwijanie się łańcucha polipeptydowego w strukturę trójwymiarową, często stabilizowaną prze mostki dwusiarczkowe

2

Podsumowanie testu

Makro- , Mikro-elementy organizmu człowieka

Podsumowanie testu

Makro- , Mikro-elementy organizmu człowieka

Twój wynik