Podsumowanie testu

Olimpiada Wiedzy o Afryce testy - etap szkolny

Podsumowanie testu

Olimpiada Wiedzy o Afryce testy - etap szkolny

Twój wynik

Rozwiąż ponownie
Moja historia
Pytanie 1
Termin „Czarna Afryka” używany jest na określenie Afryki:
północnej
równikowej
subsaharyjskiej
Pytanie 2
Słynne znalezisko kostne „człowieka z Oldoway” – homo sapiens z okresu paleolitu znaleziono w:
Kamerunie
Tanzanii
Burundi
Pytanie 3
Prawie pewne jest, że nazwa „Ophir” oznaczała:
wybrzeże Morza Śródziemnego
wschodnią Afrykę
południową Arabię
Pytanie 4
Pierwszym żeglarzem, o którym wiadomo, że przepłynął Ocean Indyjski, był:
Kartagińczyk
Rzymianin
Grek
Pytanie 5
Techniczna i wojskowa przewaga dominujących i najbardziej rozwiniętych społeczeństw średniowiecznej Afryki południowej opierała się na:
wydobyciu diamentów
obróbce żelaza
wydobyciu złota
Pytanie 6
Najbardziej afrykańska z wszystkich wielkich cywilizacji starożytności była w:
w Kartaginie
starożytnym Egipcie
w Kuszu
Pytanie 7
Pierwszym „wielkim królem” Kuszu, który wyruszył na podbój Egiptu był:
Malenaqen
Pi-anchi
Kaszta
Pytanie 8
Największa ze wszystkich świątyń egipskich w Nubii została zbudowana w:
Soleb
Barkal
Napacie
Pytanie 9
Przed epoką kolonialną niewolnictwo:
występowało we wszystkich większych państwach afrykańskich
występowało tylko w kilku krajach
nie występowało w Afryce w ogóle
Pytanie 10
Liberię w 1847 r. utworzyli:
Afroamerykanie ze Stanów Zjednoczonych
Mieszkańcy państwa Akan
Arabowie z królestwa Mali
Pytanie 11
Francuzi chętnie werbowali swoich Strzelców Senegalskich, których później wykorzystywali na frontach niemal całego świata, z grupy etnicznej:
Ewe
Masajów
Wolof
Pytanie 12
Leopold Sedar Senghor był pierwszym prezydentem niepodległego:
Wybrzeża Kości Słoniowej
Senegalu
Mali
Pytanie 13
Konferencja Berlińska, dzieląca Afrykę na strefy wpływów państw europejskich odbyła się w roku:
1885
1997
1865
Pytanie 14
Dinka mieszkają na terenie:
Sudanu
Konga i części Tanzanii
Czadu
Pytanie 15
Sererowie zamieszkują tereny:
zachodniej Afryki
wschodniej Afryki
południowej Afryki
Pytanie 16
Tradycyjnie dominującą w społeczeństwie Rwandy grupą społeczną byli:
rolnicy Hutu
rybacy Twa
pasterze Tutsi
Pytanie 17
17. Lewirat, występujący w wielu kulturach afrykańskich to:
zwyczaj dziedziczenia wdowca po zmarłej siostrze.
zwyczaj dziedziczenia wdowy po zmarłym bracie
okres żałoby kobiety po zmarłym mężu
Pytanie 18
Secesją Biafry wsławili się:
Ibo
Joruba
Hausa
Pytanie 19
Uedy to:
wysychające oazy
wysychające pastwiska
wysychające rzeki
Pytanie 20
Fez – święte miasto islamu, zespół 236 obiektów religijnych położone jest w:
Mauretanii
Maroku
Algierii
Pytanie 21
Stolicą Gwinei Równikowej jest:
Luba
Bata
Malabo
Pytanie 22
Stolicą Czadu jest:
Ndżamena
Mundu
Pala
Pytanie 23
Niger i Zambezi to:
kraje Afryki Południowej
rzeki
pustynie
Pytanie 24
Urzędowym językiem Etiopii jest:
francuski
włoski
amharski
Pytanie 25
. Na czele licznego panteonu bóstw tego ludu stoi Pan Nieba, Olorun. Podlegają mu setki bóstw, czy duchów zwanych Orisa. Tak jest u:
Hererów
Dinka
Jorubów
Pytanie 26
„Żywi–zmarli” to:
żywi fizycznie, ale umarli duchowo
żywi w pamięci rodziny
przeklęci za życia
Pytanie 27
Termin „poliandria” oznacza:
małżeństwo jednego mężczyzny z jedną kobietą
małżeństwo jednego mężczyzny z wieloma kobietami
małżeństwo jednej kobiety z dwoma lub więcej mężczyznami
Pytanie 28
Zulusi nazywają „pasterzami nieba”:
znachorów
wróżbitów
zaklinaczy deszczu
Pytanie 29
Choć samych ludzi tej grupy etnicznej nie ma nawet dwóch milionów, to jednak ich językiem posługuje się dziś w Afryce Wschodniej co najmniej 40 milionów ludzi. Mowa o języku:
malgaskim
hausa
suahili
Pytanie 30
Mentalność Europejczyków w drugiej połowie XIX wieku, a w tym wielu misjonarzy w Afryce, charakteryzowała się:
niemal służalczą postawą względem tamtejszej ludności, którą byli zachwyceni
naśladowaniem postaw tamtejszej ludności, postrzeganiem siebie jako „jednych z nich”
ogromnym zadufaniem we własne siły, wiarą w postęp i poczucie wyższości
Pytanie 31
Życie społeczne, religijne i kulturalne w Afryce:
są wiązane z sobą tylko wtedy, kiedy to powiązanie może przynieść korzyść Afrykaninowi.
są ze sobą przemieszane tak, że nie sposób ich rozdzielić
stanowią jakby trzy oddzielne sektory, stąd tak trudno zrozumieć mieszkańców Czarnego Lądu
Pytanie 32
Szkoły i uniwersytety na Czarnym Lądzie są zorganizowane:
w specyficzny sposób charakterystyczny dla tego kontynentu
na wzór afrykański szkoły państwowe, a katolickie – na wzór europejski.
na wzór europejski
Pytanie 33
Większość muzułmanów czarnoafrykańskich stanowią:
sufi
sunnici
szyici
Pytanie 34
Kościół przeniknął do Afryki:
przy okazji wielkich odkryć geograficznych
jeszcze za Apostołów
w pierwszym okresie średniowiecza
Pytanie 35
W drugim spotkaniu Kościoła z Afryką największe powodzenie miała misja w:
Kongu
Sudanie
Kamerunie
Pytanie 36
Lata 1900-1914 stanowiły w działalności misyjnej w Afryce:
jeden z najbardziej owocnych okresów
jeden z najmniej owocnych okresów
jeden z najbardziej brutalnych okresów prześladowań misjonarzy katolickich
Pytanie 37
. SMA – Societas Missionum ad Afros – Lyońskie Seminarium dla Misji Afrykańskich to:
jedno z seminariów kształcących afrykańskich duchownych
instytut nie mający charakteru zakonnego, skupiający kapłanów i braci bez ślubów zakonnych
inaczej Ojcowie Biali
Pytanie 38
Przywódca paziów króla Mwangi, spalony na stosie w 1886 roku, a następnie ogłoszony świętym to:
Karol Lwanga
Blaise Rugambwa
Claude Makelele
Pytanie 39
U podstaw przygotowania dorosłych do chrztu w Afryce przez blisko 100 lat leżał plan czteroletniego katechumenatu autorstwa:
Daniela Comboniego
Kard. Lavigerie
Kard. Constantiniego
Pytanie 40
Pionierem misji zachodnioafrykańskich i jedną z jej najwcześniejszych ofiar był:
bp Bresillac
kard. Constantini
kard. Lavigerie
Pytanie 41
Drogę do kształcenia afrykańskiego duchowieństwa utorowali:
oblaci Maryi Niepokalanej
jezuici
ojcowie biali
Pytanie 42
„Prawą ręką” misjonarza i jego najlepszym pomocnikiem jest:
katechista
tłumacz
kucharz
Pytanie 43
Wiele katechizmów afrykańskich:
było niemal w całości złożone z obrazków i zilustrowanych scen biblijnych
było tak dobrych, że mogłyby stać się wzorem dla współczesnej katechizacji
stanowiło raczej miniaturowy traktat scholastyczny, niż żywe objaśnienie Pisma Świętego
Pytanie 44
W Afryce tysiące ochrzczonych chrześcijan pozostają bez systematycznej opieki kapłana, a Kościół w miejscowej wspólnocie jest często widzialnie reprezentowany przez:
małżeństwa katolickie
siostry zakonne
katechistów
Pytanie 45
Odwieczna triada praktyki misyjnej w Afryce to:
troska o małżeństwa katolickie, dożywianie dzieci, seminarium duchowne
kościół, szkoła, szpitall
kościół, dom dziecka, seminarium duchowne
Pytanie 46
Na kontynencie afrykańskim znajdują się góry:
Alantika i Góry Smocze
Atlas i Andy
Kordyliery i Wogezy
Pytanie 47
Apartheid to długotrwały konflikt rasowy w:
Kenii
RPA
Lesotho
Pytanie 48
Gwinea Bissau była kolonią:
Wielkiej Brytani
Francji
Portugalii
Pytanie 49
W Czarnej Afryce do rzadkości w rzeźbie należą wizerunki:
Boga Najwyższego
przodków
bóstw
Pytanie 50
W tradycyjnych afrykańskich religiach koncepcję Boga Najwyższego spotyka się:
jest ona powszechna
bardzo rzadko
występują wyłącznie całe panteony równych sobie bóstw
Pytanie 51
Najludniejszym państwem Afryki, bardzo zróżnicowanym etnicznie jest:
Algieria
Rwanda
Nigeria
Pytanie 52
Buszmeni to ludność zajmująca się:
hodowlą
rolnictwem
zbieractwem
Pytanie 53
Komory to:
wyspy u wschodniego wybrzeża Afryki
charakterystyczne jaskinie dla Gór Mandara w Kamerunie
jeden z typów zabudowania ludów Somba
Pytanie 54
Jakie plemiona zamieszkują tereny Sahary?
Bamileke, Baya, Joruba
Wolfowie, Hausa, Buzu
Kanuri-teda, Ludy Kordofanu
Pytanie 55
Obszary historycznej Nubii (ok. 3 tys. lat p.n.e.) to dziś tereny:
Senegalu
Somalii
Sudanu
Pytanie 56
Afrykanerzy to:
powszechna nazwa Burów
miano, jakim nazywają Afrykanów Amerykanie
niewolnicy afrykańscy, porywani do Ameryki Południowej
Pytanie 57
Hererowie, którzy reprezentują lud bardzo specyficzny, ze względu na język zaliczany zasadniczo do Bantu, żyją na terenie:
Angoli i Namibii
Tanzanii
Mozambiku
Pytanie 58
Grioci to termin określający:
zawodowych opowiadaczy, śpiewaków i muzyków
wędrownych handlarzy
członków plemiennej starszyzny
Pytanie 59
W którym kraju, głównym skupisku Wolofów, 2/3 ludności zna ten język?
Kamerun
Senegal
Zambia
Pytanie 60
Angola została odkryta w 1483 r. przez:
portugalskiego żeglarza Diego Cao
włoskich kupców z Florencji
flotyllę hiszpańską
Pytanie 61
26 października 1972 r. gen. brygady M. Kerekou dokonał kolejnego zamachu stanu. Akt ten uznany został przez niego za początek „rewolucyjnego ruchu wyzwolenia narodowego” w:
Burundi
Beninie
Ghanie
Pytanie 62
Urzędowym językiem Etiopii jest:
włoski
francuski
amharski
Pytanie 63
Jak nazywa się starożytna świątynia w Meroe, którą opisywał już Herodot i której ruiny zachowały się do dziś?:
Świątynia Faraonów
Świątynia Królów
Świątynia Słońca
Pytanie 64
Jaką nazwę nosił znakomity w XVI w. ośrodek kształcenia koranicznego?:
Uniwersytet w Timbuktu
Uniwersytet Sudański
Uniwersytet Kajrawijjin w Burkina Faso
Pytanie 65
Burkina Faso ma swoje dawne i bogate tradycje państwowości, sięgające XI-XII w. Powstały wtedy:
słynne wodzostwa Dogonów
feudalne królestwa Mossich
konfederacja wodzów Kurumba
Pytanie 66
Lesotho jest:
republiką
monarchią konstytucyjną
republiką federacyjną
Pytanie 67
Przesłanką poznawania Afryki przez Europejczyków było początkowo:
poszukiwanie drogi morskiej do Indii
pozyskanie miejscowej ludności dla niewolnictwa
bogactwo minerałów, jakie skrywał ten kontynent
Pytanie 68
Fez – święte miasto islamu, zespół 236 obiektów religijnych położone jest w:
Algierii
Mauretanii
Maroko
Pytanie 69
Najstarszą społeczność judaistyczną w Afryce tworzą Żydzi Falasha zamieszkujący:
Sudan
Czad
Etiopię
Pytanie 70
Kim są żywi zmarli?:
osoby niepełnosprawne fizycznie i intelektualnie z którymi niemożliwe jest nawiązanie kontaktu
zmarli do drugiego pokolenia
zmarli do piątego pokolenia
Pytanie 71
W afrykańskich religiach rodzimych zachowały się ślady totemizmu, czyli:
wiary w mistyczny związek z bóstwami
wiary w mistyczny związek danej grupy ludzi ze zwierzętami, roślinami, siłami przyrody, przedmiotami martwymi
wiary w mistyczny związek z przodkami
Pytanie 72
Zwyczajem spotykanym w całej Afryce jest:
sororat
poliandria
poligamia
Pytanie 73
Zjawisko sororatu występuje, gdy:
mężczyzna poślubia siostrę lub kilka sióstr swojej żony
mężczyzna poślubia swoją siostrę
mężczyzna poślubia siostrę swojego szwagra
Pytanie 74
Endogamia polega na:
dobieraniu się małżonków poza grupą
jest to małżeństwo, w którym żona ma więcej niż jednego męża
dobieraniu małżonków z tej samej grupy (kasty, plemienia, rodu)
Pytanie 75
Najważniejszym celem obrzędów inicjacyjnych jest:
wtajemniczenie młodych w życie seksualne
wprowadzanie młodych w sztukę życia wspólnotowego
znalezienie odpowiedniego kandydata na małżonka.
Pytanie 76
Baghirmi było państwem położonym na obecnych terenach:
Czadu
Burkina Faso
Ugandy
Pytanie 77
W XV w. Portugalczycy nazwali tereny dzisiejszej Liberii:
Wybrzeżem Pieprzowym
Złotym Wybrzeżem
Wybrzeżem Kauri
Pytanie 78
Jakie ważne wydarzenie dla Afryki odbyło się w latach 1884-1885?:
Konferencja Berlińska
wojna w Ghanie między Brytyjczykami a Aszantami
pierwszy synod Biskupów Afryki
Pytanie 79
Władzą Bugandy w latach 1857-1884 był:
Semakookiro
Mutesa I
Tomboya
Pytanie 80
Współczesne zmiany przyniosły Afryce nową koncepcję czasu:
przeszłego
przyszłego
teraźniejszego
Pytanie 81
Region najbardziej dotknięty analfabetyzmem, to:
Afryka podsaharyjska
Afryka Północna
Afryka Południowa
Pytanie 82
Pod względem tendencji rozwoju i dochodów na jednego mieszkańca Afryka subsaharyjska należy do części świata:
najmniej rozwiniętych
wysoko rozwiniętych
średnio rozwiniętych
Pytanie 83
Jednym z istotnych aspektów współczesnych przemian w Afryce jest:
urbanizacja
zmniejszanie się zjawiska głodu
zanikanie analfabetyzmu
Pytanie 84
Co oznacza w ścisłym sensie wyrażenie „misja ad gentes”?
wszelką działalność zmierzającą do pomocy biednym ludziom w ubogich krajach
działalność wśród narodów, grup ludzi, środowisk społeczno-kulturowych, w których Chrystus nie jest znany lub pośród wspólnot mało jeszcze dojrzałych
jest synonimem „misji ad intra”
Pytanie 85
Czwarty rozdział soborowego Dekretu o działalności misyjnej Kościoła traktuje o misjonarzach. Według tego dokumentu misjonarzem jest ten, kto:
wyjeżdża, aby pracować wśród biednych ludzi
wyjeżdża do pracy w trudnych warunkach
jest posłany przez prawowitą władzę kościelną
Pytanie 86
W wielu publikacjach, a także w adhortacji „Eccesia in Africa” Jana Pawła II, mówi się o fazach czy etapach ewangelizacji Afryki. Ile ich było?
pięć
trzy
siedem
Pytanie 87
Kościół nie znikł ostatecznie z Afryki Północnej – po dziś dzień została w Egipcie mająca duże znaczenie:
wspólnota Ojców Białych w Douala
mniejszość koptyjska
parafia w Maseru
Pytanie 88
Który z języków afrykańskich stał się językiem liturgicznym w Aksum?:
hausa
gyyz
twe
Pytanie 89
W jakim kraju pracował kard. Adam Kozłowiecki?:
Zambia
Lesotho
Kenia
Pytanie 90
Ogłoszony świętym dowódca paziów króla Mwangi, spalony na stosie w 1886 roku to:
Laurean Rugambwa
Claude Makelele
Karol Lwanga
Pytanie 91
Pionierem misji zachodnioafrykańskich i jedną z jej najwcześniejszych ofiar był:
kard. Lavigerie
kard. Constantini
bp Bresillac
Pytanie 92
Misjonarz protestancki Robert Moffat – teść słynnego lekarza i odkrywcy Dawida Livingstone'a – działał na terenie:
Botswany
Tanzanii
Mozambiku
Pytanie 93
Jak nazywała się królowa etiopska, której dworzanin przyjął chrzest odnotowany w Dziejach Apostolskich 8,27-39?:
Kleopatra
Kandaka
Nefertete
Pytanie 94
Największa przeszkodą w rozwoju chrześcijańskiego laikatu w Afryce jest:
problem z brakiem małżeństwa sakramentalnego
dominacja księży
dyskryminacja kobiet, które zwykle są bardziej zaangażowane
Pytanie 95
Która dynastia Egiptu była "etiopska":
XII
XXV
VII
Pytanie 96
Obszar historycznej Nubii (ok.3 tysiące lat p.n.e.) to dziś tereny
Sudanu
Somalii
Senegalu
Pytanie 97
Który faraon zbudował w Nubii największą ze wszystkich świątyń:
Amen - Emhat
Tutmosis I
Amenofis III
Pytanie 98
Najstarsze państwo ukształtowało się w III/IV wieku w Afryce Zachodniej. Zamieszkiwane było przez lud:
Fulanów
Hausa
Soniake
Pytanie 99
W której części Afryki znaleziono najwcześniejsze ślady hominidów?
w Afryce Środkowej, w Kongo
Afryce Północnej, w Egipcie
w Afryce Wschodniej, w Tanzanii i w Kenii
Pytanie 100
Co to jest négritude?
nieformalne stowarzyszenie niewolników pochodzenia murzyńskiego
określenie ciemnoskórych mieszkańców Afryki
„murzyńskość” czyli filozofia, poglądy, religia, temperament, styl życia Afrykańczyków
Pytanie 101
Jakie ośrodki – wg B. Davidsona – oprócz Egiptu – zwane „nosicielami kultury afrykańskiej” istniały ok. 950 r. p.n.e.?
Chartum i Asuan i Kusz
Tereny dzisiejszej Namibii
Kusz, Kartagina i południowy cypel Arabii
Pytanie 102
Według A. Hastingsa najlepszym wskaźnikiem rzeczywistego ustanowienia działającego Ludu Bożego jest:
rozbudowa struktur kościelnych w danym kraju
ilość osób uczestniczących w katechizacji
liczba małżeństw chrześcijańskich
Pytanie 103
Słowo „Azania”, nazwa starożytnego miasta greckiego, służy często jako określenie pewnego regionu zróżnicowanego co prawda geograficznie i etnicznie, ale wykazującego pewne cechy wspólne środowiska przyrodniczego i kulturowego. Chodzi o:
Afrykę Wschodnią
Afrykę Zachodnią
Afrykę Południową
Pytanie 104
Choć samych ludzi tego plemienia nie ma nawet dwóch milionów, to jednak ich językiem w kontaktach handlowych posługuje się dziś co najmniej 40 milionów ludzi od Konga po wyspy Oceanu Indyjskiego. Mowa o języku:
suahili
malgaskim
hausa
Pytanie 105
Tradycyjnie dominującą w społeczeństwie Rwandy grupą społeczną byli:
pasterze Tutsi
rybacy Twa
rolnicy Hutu
Pytanie 106
Szczyt swej potęgi monarchia Rwandy osiągnęła w XVIII w. Pełną niepodległością cieszyła się przez cały wiek XIX i dopiero w 1899 r. uznała nad sobą protektorat:
Niemiec
Francji
Belgii
Pytanie 107
Pierwszym premierem i wieloletnim prezydentem niepodległej Kenii był:
Julius Nyerere
Kenyatta
Pasul Biya
Pytanie 108
„Czarny Napoleon” sławny wódz Czaka, który stworzył sprawną armię i silne państwo długo przeciwstawiające się nawet białym należał do plemienia:
Jorubów
Fulanów
Zulusów
Pytanie 109
Ilu biskupów obrządku łacińskiego pochodzenia afrykańskiego było na początku XX wieku w Afryce?
2
ani jednego biskupa
15
Pytanie 110
W IV wieku w Afryce były dwie wielkie wspólnoty chrześcijańskie:
pierwsza zgrupowana wokół Kartaginy i druga z ośrodkiem w Dakarze
pierwsza – egipska z ośrodkiem w Aleksandrii i druga zgrupowana wokół Kartaginy
pierwsza nubijska z ośrodkiem w Faras i druga z ośrodkiem w Aleksandrii
Pytanie 111
Drugi okres wielkiego spotkania Kościoła z kontynentem afrykańskim rozpoczął się:
na początku XVII wieku
w XI wieku
pod koniec XV wieku
Pytanie 112
Za jedną z nieprzeciętnych postaci chrześcijaństwa afrykańskiego należy uznać pracującego 50 lat nad głoszeniem Ewangelii:
wybitnego misjonarza i podróżnika Davida Livingstona
wielkiego biskupa Melchiora de Marion-Brésilac
króla Konga Alfonso Mvemba Nizinga
Pytanie 113
Wśród zgromadzeń misyjnych pierwszymi na zachodnich wybrzeżach Afryki byli:
Ojcowie Biali
Jezuici
misjonarze Ducha Świętego
Pytanie 114
W ostatnich latach XIX wieku sytuacja w całej Afryce zmieniła się raptownie na skutek:
rozwoju oświaty i wykształcenia ludności
rewolucji przemysłowej i technicyzacji
przenikania europejskich sposobów rządzenia na cały kontynent
Pytanie 115
Po I wojnie światowej do lat pięćdziesiątych XX wieku na gruncie pracy misyjnej w Afryce trwała:
stagnacja
era misji ludowych
era szkół
Pytanie 116
Sylvanus Olympio był zamordowanym prezydentem:
Algierii
Kamerunu
Togo
Pytanie 117
Większość Afrykanów za wiadomą oznakę i gwarancję trwałości miłości małżeńskiej uważa:
zapłacenie wykupu za narzeczoną
sakrament małżeństwa dodatkowo wsparty ceremonią plemiennych zaślubin
sakrament małżeństwa
Pytanie 118
Światowa Konferencja Misyjna w 1910 roku odbyła się w:
Edynburgu
Johannesburgu
Yaounde
Pytanie 119
W piśmiennictwie polskim przyjęło się wyodrębnianie wśród języków Czarnych Afrykanów 7 rodzin, 1 podrodziny i 2 zespołów, które z kolei dzielą się na grupy, podgrupy, języki i dialekty. Do jakiej grupy języków należy hausa?
rodzina Mande
rodzina semito - chamicka
podrodzina bantuidalna
Pytanie 120
Bractwo muzułmańskie muridija jest potęgą w:
Kenii
Senegalu
Sierra Leone
Pytanie 121
Pierwszych historycznych wiadomości o Ghanie, zwanej też Uagadu lub Aukar dostarczają:
podróżnicy arabscy
podróżnicy europejscy
sąsiednie ludy
Pytanie 122
Państwa Hausa, których początek sięga X wieku:
zawsze były muzułmańskie
islam przyjęły w XIV wieku
nigdy nie były muzułmańskie
Pytanie 123
Cywilizacja suahili rozwinęła się pod wpływem:
sułtanatu Zanzibaru
państwa Hausa
cywilizacji angolańskiej
Pytanie 124
Ludy Kanuri-Teda żyją:
na Saharze
na Kalahari
nad Oceanem Indyjskim
Pytanie 125
Z jakiego ludu, w czasach kolonialnych, Francuzi chętnie werbowali swoich Strzelców Senegalskich, których później wykorzystywali na frontach niemal całego świata?
Ewe
Wolof
Masajów
Pytanie 126
Słynny poeta i myśliciel, pierwszy prezydent niepodległego Senegalu Leopold Sedar Senghor pochodził z ludu:
Serer
Mande - Tan
Wolof
Pytanie 127
Fulanie tworzyli i obalali państwa. Ich dziełem było m.in. utworzenie wielu muzułmańskich państw teokratycznych. Wobec potęgi mocarstw kolonialnych dość szybko zaniechali beznadziejnego oporu. Futa Toro, Futa Dralon i Masina oddały się pod „protektorat” Francji, sułtanat Sokoto w 1903 r. zajęli Anglicy, a Adamaua przyjęła zwierzchnictwo
Hiszpanii
Belgii
Niemiec
Pytanie 128
Większość współczesnych Songhajów mieszka w:
Burundi
Nigrze
Beninie
Pytanie 129
Najpotężniejszym państwem przez nich stworzonym była – powstała na początku XVIII w. – federacja Aszantów. Anglicy pokonali ją dopiero w 1892 r. po wielu wyprawach i zawziętych walkach. Jaki to lud?
Dinka
Ewe
Akan
Pytanie 130
Lud Ewe:
zna pojęcie Boga Najwyższego
posiada kilka głównych bóstw
w ogóle nie zna pojęcia Boga
Pytanie 131
Współcześnie z tego ludu rekrutuje się przeważająca część nowych elit Togo i Beninu. Są to:
Ewe
Kirdi
Pigmeje
Pytanie 132
Lud ten liczący ponad 10 mln wsławił się tragiczną secesją tzw. Republiki Biafra, której bronił z niezwykłą zawziętością w latach 1967-1970. Są to:
Ibo
Tutsi
Masajowie
Pytanie 133
„Kirdi” to określenie nadane przez przybyłych na ziemie Adamawa muzułmańskich najeźdźców, dla oznaczenia miejscowych plemion:
przyjmujących chętnie islam
trudniących się hodowlą
odmawiających przyjęcia islamu
Pytanie 134
Większość Azande:
trwa przy swoich, plemiennych wierzeniach
przyjęła chrześcijaństwo
przyjęła islam
Pytanie 135
Które z niżej wymienionych ludów to niloci?
Dinka i Nuerowie
Akan i Ewe
Tutsi i Hutu
Pytanie 136
Rozmiłowani w niezależności Hererowie stawiali zacięty opór podbojowi kolonialnemu:
Niemców
Anglików
Portugalczyków
Pytanie 137
Pod koniec XIV wieku rewolucję obyczajową wśród Hausa zapoczątkował islam. Mimo to nawrócenie się Hausa długi czas było raczej powierzchowne. Dopiero bunt Fulanów pod wodzą Osmana dan Fodio, który ogłosił się zwierzchnikiem wiernych i sułtanem upowszechnił na tym obszarze prawo koraniczne. Było to:
na początku XX wieku
w XVII wieku
w początkach XIX wieku
Pytanie 138
Tradycyjnym zajęciem Akan jest:
rybołówstwo
uprawa ziemi
hodowla
Pytanie 139
Wśród ludu Mangbetu małżeństwa są z reguły poligyniczne, spotyka się sororat. Co to jest sororat?
obowiązek wyjścia za mąż najpierw starszej siostry
kolejne poślubianie sióstr przez tego samego męża
zamiana mężów przez siostry
Pytanie 140
Niemal wszystkie ludy afrykańskie posiadają:
akuszerki – godność przekazywaną z matki na córkę
prorokinie
zaklinacze deszczu
Pytanie 141
Jaki lud powstał ze zmieszania się kuszyckich chamitów z Nilotami?
Masajowie
Ganda
Fangowie
Pytanie 142
Dziś Ganda są w większości:
wyznawcami religii tradycyjnych
chrześcijanami
muzułmanami
Pytanie 143
Niloci to zamiłowani hodowcy bydła; pasterstwem i hodowlą zajmują się u nich:
kobiety
mężczyźni
niewolnicy
Pytanie 144
Bliscy krewni Dinka ale jednocześnie ich odwieczni wrogowie to:
Luo
Nuerowie
Szyllukowie
Pytanie 145
Popularnym sportem wśród mężczyzn Diola – podobnie jak u Wolofów – jest:
boks
zapasy
zawody strzeleckie
Pytanie 146
W tzw. Kościołach niezależnych niezwykle ważne miejsce zajmują:
modlitwa kontemplacyjna
praktyki postne
uzdrowienia i objawienia
Pytanie 147
Wśród muzułmanów w Afryce największą siłę stanowią:
szyici
sunnici
izmalici
Pytanie 148
Klany w którym członkowie nie mogą zawierać małżeństw między sobą zwane są:
egzogamicznymi
endogamicznymi
patriarchalnymi
Pytanie 149
Jak nazywamy rytuały włączenia w pełną dojrzałość i członkostwo plemienne?
gradualne
męskości
inicjacyjne
Pytanie 150
W dziedzinie stosunków międzyludzkich na najniższym szczeblu hierarchii „ludu” jest:
najmniejsze dziecko
kobieta
najuboższy spośród ludu
Pytanie 151
Za jakie wykroczenie prawne lub moralne grozi kara śmierci?
znieważenie wuja
kradzież
za uprawienie czarnej magii
Pytanie 152
Według powszechnego przekonania założycielem Kościoła Koptyjskiego był:
św. Maurycy
św. Jan
św. Marek
Pytanie 153
W Afryce istnieją tysiące ochrzczonych chrześcijan, którzy żyją bez systematycznej opieki duszpasterskiej, a Kościół w miejscowej wspólnocie afrykańskiej jest widzialnie reprezentowany przez:
katechistów
siostry zakonne
małżeństwa chrześcijańskie
Pytanie 154
Afrykański kult przodków:
w znw znacznej mierze nie ma charakteru politeistycznego, lecz stanowi uznanie dla wspólnoty
jest problemem nie do pogodzenia z chrześcijańską nauką o śmierci i pogrzebem
ie pozwala tamtejszej ludności na zerwanie z wielobóstwem
Pytanie 155
U podstaw przeważającej praktyki afrykańskiej przez blisko 100 lat leżał plan czteroletniego katechumenatu autorstwa:
Daniela Comboniego
kard. Constantiniego
kard. Karola Lavigerie
Pytanie 156
Wśród tego ludu istnieje oryginalny sposób nadawania imion. W pewnym sensie wybiera je sobie samo dziecko. Gdy po urodzeniu zapłacze, rodzice wymieniają znane sobie imiona żywych i umarłych. Przy którym imieniu płacz ustanie – to nadaje się dziecku. W jakim plemieniu istnieje taki zwyczaj?
Bambuti
Herero
Luo
Pytanie 157
Szczególna znaczenie dla Szylluków ma kult Njakanga. Kim on jest?
totem - wielki krokodyl
mistyczny założyciel ich państwa
najwyższe bóstwo panteonu
Pytanie 158
Fangowie panują niepodzielnie w tym kraju, stanowiąc 97 % jego ludności. Jest to:
Lesoto
Zambia
Gwinea Równikowa
Pytanie 159
Władców Luba otaczała najwyższa cześć i nimb boskości. Byli najwyższymi, bezapelacyjnymi sędziami. Wszelkie próby buntu przeciw nim dławiono brutalnie i krwawo. Żyli oni w pałacowej separacji, a po pewnym czasie:
zabijano rytualnie
ogłaszano ich bóstwami
skazywano na wygnanie
Pytanie 160
Ambo, zwani też Owambo, stanowią współcześnie około połowy ludności:
Namibii
Botswany
Lesotho
Pytanie 161
Cechą charakterystyczną języka tych ludów jest, obok dominującej monosylabiczności, znamienne „mlaskanie” i dźwięki naśladowcze. Mowa o:
Bantu
Ewe
Kojsan
Pytanie 162
Jakie wydarzenie autorzy muzułmańscy nazywają małą hidżrą:
ucieczkę części zwolenników Mahometa do Etiopii w pierwszych latach tworzenia się islamu
osiedlenie się wspólnot muzułmańskich na terenie współczesnej Tunezji
zajęcie ważnego portu Aleksandria w Egipcie
Pytanie 163
Kraina geograficzna, nazywana przez Arabów Bilad as-Sudan — „Kraj czarnych ludzi” – stanowi:
obejmuje współczesne tereny Republiki Sudanu i Republiki Południowego Sudanu
obejmuje teren Afryki Subsaharyjskie
szeroki pas między pustynią Saharą a strefą leśną rozciągający się od Oceanu Atlantyckiego aż po dolinę Nilu
Pytanie 164
W Kanem-Borno, wielkim państwie nad jeziorem Czad, pierwszy władca muzułmański miał rozpocząć swe rządy w:
XVII w.
XI w.
XIV w.
Pytanie 165
Fulanie, w liczbie pojedynczej Pullo, zwani przez Hausa – Filani, przez Arabów – Fulan, przez Wolofów – Pel, przez Francuzów Peul, a przez Mossi – Silmi, sami siebie zwą:
Salama
Fulbe
Pul
Pytanie 166
Według Z. Komorowskiego początki dawnej Ghany sięgają:
X-XI w.
być może III - IV w.
VIII w.
Pytanie 167
Dawna Ghana swoją potęgę i rozrost zawdzięczała:
żelazu i złotu
kopalniom soli
handlowi niewolników
Pytanie 168
Apogeum potęgi dawnego państwa Mali przypada na:
XIII-XIV w.
XVII-XVIII w.
VIII - IX w.
Pytanie 169
Niemcy utraciły swoje kolonie i wpływy:
po I wojnie światowej
już w 1905 roku
po II wojnie światowej
Pytanie 170
Azande, Bazande albo Zande, zwani też Niam Niam są wielkim ludem rozprzestrzenionym na terenach dzisiejszej:
Kenii i Ugandy
Gwinei Bissau i Gwinei Konakry
Demokratycznej Republiki Kongo, Republiki Środkowej Afryki i Sudanu
Pytanie 171
Azande są:
rybakami
rolnikami
koczowniczymi hodowcami
Pytanie 172
U Azande rody wodzowskie, w odróżnieniu od innych rodów, praktykują:
endogamię
sororat
poliginię
Pytanie 173
Kultura łowców stepowych w najczystszej formie zachowała się u ludów:
Fulbe
Masajów
Kojsan
Pytanie 174
Cheikh Anta Diopa i jego zwolennicy lansowali tezę, że starożytny Egipt był dziełem:
ludów berberyjskich
ludów arabskich
ludów czarnych
Pytanie 175
W Czarnej Afryce:
wszystkie ludy praktykują obrzezanie i klitoridektomię
wszystkie ludy praktykują obrzezanie
są też duże grupy ludów nie znające obrzezania
Pytanie 176
W Afryce Zachodniej rozpowszechnione jest „święto pochrzynu” (ignamu, jamsu). Jest to:
owoce baobabu
roślina bulwiasta o smaku podobnym do ziemniaka
tradycyjna uprawa zbożowa
Pytanie 177
Rytualne uśmiercanie władców praktykowano niegdyś m.in. wśród:
Kirdi z północnego Kamerunu
Joruba i Szylluków
Fulbe i Mbororo
Pytanie 178
Zjawisko rytualnego królobójstwa, krwawego przejmowania władzy, która w ten sposób miała być chroniona przed osłabieniem i zachowywać swą wieczną młodość, występowało:
w różnych zakątkach całej Afryki
tylko w Afryce Wschodniej i Środkowej
w wielu regionach świata
Pytanie 179
L.S. Senghor omawiając system rządów w państwach zachodnioafrykańskich Sererów podkreśla z naciskiem, że władcy:
radzili się swojej rodziny
mieli tam władzę absolutną
nie mogli podjąć żadnej decyzji bez aprobaty swej Rady Przybocznej
Pytanie 180
Trudniący się zaś wypasem bydła czarni niewolnicy Tuaregów:
ich dzieci po narodzeniu były sprzedawane jako niewolnicy
nie mogli wchodzić w związki małżeńskie
odrywając się od swych seniorów, stworzyli odrębny lud zwany Bella lub Buzu
Pytanie 181
John Mbiti przebadał 300 ludów Afryki. Według niego u wszystkich tych ludów bez wyjątku ludzie uważają Boga:
wielkiego Przodka
za Istotę Najwyższą
Ducha ogarniającego ziemię
Pytanie 182
Co do liczby bóstw przez siebie uznawanych w Afryce prym wiodą:
Azande
Tutsi
Jorubowie
Pytanie 183
Jedna z grup językowych – khoisańska (kojsańska) – rozciąga się na obszarze:
Afryki Zachodniej
Afryki północno - wschodniej
Afryki Południowej
Pytanie 184
W Afryce Czarnej do rzadkości w rzeźbie należą wizerunki:
Boga Najwyższego
przodków
bóstw
Pytanie 185
W IV wieku chrześcijaństwo rozpowszechniło się w górach Etiopii, a w VI wieku:
w górę Nilu do Nubii
na południe do Jeziora Wiktorii
po Zatokę Gwinejską
Pytanie 186
Od schyłku XV wieku prawie wszyscy misjonarze w Afryce byli Portugalczykami, lecz od XVII wieku i później w misje na kontynencie włączyli się:
Hiszpanie i Anglicy
Polacy i Niemcy
Włosi i Francuzi
Pytanie 187
Jak miał na imię faraon V dynastii, następca User-Kafa, którego flota wyruszyła na Morze Czerwone do kraju Punt i przywiozła stamtąd mirrę, kość słoniową i metal zwany elektrum?
Har-Si-Jojtef
User - Kaf
Sahu - Re
Pytanie 188
Które z państw afrykańskich oparły się kolonizacji i utrzymały niezależność?
Kenia i Czas
Liberia i Etiopia
Kongo i Angola
Pytanie 189
Co to jest wadi?
roślina z afrykańskiej pustynii
afrykańska nazwa pustyni
łożyska wyschniętych rzek na pustyni
Pytanie 190
W jakim kraju znajduje się miasto Bobo-Dioulasso?
Tanzanii
Burkina Faso
Mali
Pytanie 191
W jakim kraju znajduje się miasto Banjulu?
w Gambii
w Angoli
w RPA
Pytanie 192
Mbundu są najliczniejszym ludem:
Angoli
Namibii
Botswany
Pytanie 193
Jaki lud - jeszcze za czasów brytyjskich - stanowił trzon partii Kenya African Union?
Kikuju
Pigmeje
Masajowie
Pytanie 194
Tradycje kapłańskie szczególnie silne są w:
Afryce Środkowej
Afryce Zachodniej
Afryce Wschodniej
Pytanie 195
Ludy na ogół niskiego wzrostu i o jasnożółtawej skórze, rozproszone w regionach wschodniej i południowej Afryki antropologowie i etnologowie nazwali ludami:
kaukaskimi
buszmenoidalnymi
negroidalnymi
Pytanie 196
Kult Bwiti występuje na terenie:
Rwandy
Sudanu Południowego
Gabonu
Pytanie 197
Kamerun Wschodni po I Wojnie Światowej należał do:
Niemiec
Francji
Wielkiej Brytanii
Pytanie 198
Ceuta i Melilla, dwa miasta w sumie o powierzchni 32 km2 położone w Afryce Północnej, „wciśnięte” w Maroko, należą do:
Francji
Hiszpanii
Wielkiej Brytanii
Pytanie 199
„Zamani” jest:
określeniem dla nieograniczonego czasu przeszłego (makroczasu)
wspólnym przodkiem wszystkich ludów Bantu
nazwą świata podziemnego w mitologii Bagandów
Pytanie 200
Największa z rzek Afryki Południowej uchodzących do Oceanu Atlantyckiego to:
Zambezi
Kunene
Oranje
Pytanie 201
Narody wschodnich wybrzeży Afryki były znane Arabom w średniowieczu pod nazwą:
Dura
Zandż
Kalari
Pytanie 202
Przy końcu XVIII wieku załamał się kilkuwiekowy wysiłek misjonarzy katolickich. W tym czasie ożywioną działalność prowadziły w Afryce:
sekty religijne
kościoły prawosławne
kościoły protestanckie
Pytanie 203
W tradycji Czarnej Afryki bardzo powszechna jest idea stworzenia człowieka z:
gliny
z wody i piasku
żebra bóstwa lasu
Pytanie 204
Bambara, zwani też Bamana lub Banmana, mieszkają między Senegalem a Nigrem, zaliczani są do:
ludów tuareskich
Fulanów
ludów Mande - tan
Pytanie 205
Głównym rejonem zasiedlenia ludów Gur jest:
tereny na pograniczu dzisiejszego Mali i Senegali
sawanna w dorzeczach górnego biegu Białej i Czarnej Wolt
okolice Timbuktu
Pytanie 206
Ruch Maji-Maji pod przywództwem Kinjikitile odwoływał się tak do religii, jak i do magii. Był on wymierzony przeciwko panowaniu:
Francuzów
Niemców
Anglików