Strona 1
litosfera
Pytanie 1
Połącz z odpowiednimi definicjami.
hipocentrum
miejsce powstania trzęsienia ziemi (pod ziemią)
trzęsienie ziemi
drgania skorupy ziemskiej wywołane ruchami płyt litosfery
epicentrum
miejsce powstania trzęsienia ziemi na powierzchni ziemi tuż nad hipocentrum
Pytanie 2
Ułóż w kolejności chronologicznej ery wraz z okresami
1
mezoiczna- kreda jura trias
2
Kenozoiczna- czwartorzęd neogen paleogen
3
Paleozoiczna- perm/ karbon dewon sylur ordowik kambr
Pytanie 3
intruzja zgodna
magma krążąca pod ziemią zastyga między warstwami skał (np. Lopolit, lakolity, sille)
intruzja niezgodna
magna przecina w poprzek warstwy skalne (np, dajki, batolity)
Pytanie 4
Typy genetyczne gór
wulkaniczne
powstają w wyniku wypływu lawy oraz wydostania się innych materiałów wulkanicznych
Fałdowe
to większośc gór, osady najpierw gromadzą się na dnie oceanów a następnie zostają sfałdowane. Dzieje się to na granicy płyt kontynentalnych z płytami oceanicznymi (himalaje, andy)
zrębowe
powstają w wyniku wypiętrzenia sfałdowanych obszarów górskich wzdłuż istniejącego uskoku (np. Sudety)
Pytanie 5
ciągłe
w tych deformacja nie doszło do przerwania ciągłości warstw skalnych: fałdy (wygięcie warstw skalnych spowodowane bocznymi naciskami na poziomie warstwy skalnej) typy fałdów: stojący pochylony obalony leżący płaszczowina
nieciągłe
deformacje w których ciągłość warstw uległa przerwaniu. Są to głównie uskoki -typy uskoków normalny odwrócony (inwersyjny) przesuwczy
Pytanie 6
ryfty kontynentalne
system wielkich rowów wschodnio- afrykański)
Strefa Ryftowa (speedingu)
następuje pęknięcie wywołane osuwaniem się dwóch płyt (np. ryft śródatlantycki- islandia)
ryfty śródoceaniczne
dolina ryftowa grzbiet śródoceaniczny
Pytanie 7
orogeneza hercyńska
góry wtedy powstałe to hercynidy należą do nich góry Harz, Wogezy, Ardeny, Rudawy, Masyw Czeski W polsce część sudetów i gór świętokrzyskich
orogeneza alpejska
góry wtedy powstałe to alpidy należą do nich himalaje, alpy, kordyliery, andy, kaukaz, pireneje, karpaty
Orogeneza
ruchy górotwórcze, czyli szereg procesów tektonicznych prowadzących do wypiętrzenia się łańcuchów górskich, czyli powstania gór
orogeneza kaledońska
góry wtedy powstałe to kaledonidy góry kaledońskie, skandynawskie, Ałtaj, sajany w Polsce część gór świętokrzyskich, większość sudetów
Pytanie 8
Metody określania wieku bezwzględnego
Metoda izotopowa
określanie wieku skał na podstawie rozpadu izotopów promieniotwórczych
metoda dendrochronologiczna
na podstawie warstwy tkanki w pieniu drzew. po wyglądzie słoika pienia można określić klimat w tamtym czasie
metoda sedymentologiczna
określany na podstawie osadów nagromadzonych w zbiornikach wodnych (np. morzu bałtyckim)