Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego jest spowodowane:
wszystkie z wymienionych
napływem zanieczyszczeń z sąsiednich krajów, zwłaszcza położonych na zachód i południe od Polski
niekorzystną strukturą gospodarczą, a zwłaszcza dużym udziałem przemysłu surowcowego w produkcji globalnej, energetyką opartą na węglu oraz koncentracją przemysłu surowcowego na południu kraju
brakiem kontroli
napływem zanieczyszczeń z sąsiednich krajów, zwłaszcza położonych na zachód i południe od Polski
niekorzystną strukturą gospodarczą, a zwłaszcza dużym udziałem przemysłu surowcowego w produkcji globalnej, energetyką opartą na węglu oraz koncentracją przemysłu surowcowego na południu kraju
Pyły można sklasyfikować/podzielić na:
pyły o działaniu zwłókniającym i radioaktywne
wszystkie poprawne
pyły o działaniu alergicującym i toksycznym
pyły o działaniu drażniącym i rakotwórczym
pyły o działaniu zwłókniającym i radioaktywne
wszystkie poprawne
pyły o działaniu alergicującym i toksycznym
pyły o działaniu drażniącym i rakotwórczym
Wszelkie działania w ramach systemu oceny jakości powietrza prowadzone są w podziale na bloki:
kontrola
reakcja
stan
presja
reakcja
stan
presja
Poprawę jakości powietrza można dokonywać poprzez
wszystkie z wymienionych
Modernizację istniejących instalacji
montaż instalacji ograniczających emisję na kotłowniach/ciepłowniach o małych mocach
zagęszczenie terenów zielonych lub też tworzenie nowych terenów zielonych
wszystkie z wymienionych
Modernizację istniejących instalacji
montaż instalacji ograniczających emisję na kotłowniach/ciepłowniach o małych mocach
zagęszczenie terenów zielonych lub też tworzenie nowych terenów zielonych
Metody stosowane w analizie gazowych zanieczyszczeń powietrza można ogólnie podzielić na następujące grupy:
metody chemiczne i metody biologiczne
metody chemiczne i metody instrumentalne
metody biologiczne i metody mechaniczne
metody instrumentalne i metody biologiczne
metody chemiczne i metody instrumentalne
Modele rozprzestrzeniania zanieczyszczeń to:
model meteorologiczny i model transportu zanieczyszczeń, metoda ekstrapolacji trendów
metody szacunkowe, gaussowskie modele obłoków i siatkowe modele eulerowskie,
modele receptorowe, metody szacunkowe i eulerowskie modele smugi
metoda pudełkowa, eulerowskie modele smugi i lagranżowskie modele ruchu
model meteorologiczny i model transportu zanieczyszczeń, metoda ekstrapolacji trendów
metody szacunkowe, gaussowskie modele obłoków i siatkowe modele eulerowskie,
Do zadań KLRiW należy:
nakładanie kar za przekroczenie standardów jakości powietrza
rozpowszechnianie wiedzy na temat nowych norm, dotyczących pomiarów parametrów powietrza
wdrażanie nowych metod badawczych
zatwierdzanie systemów pomiarowych
rozpowszechnianie wiedzy na temat nowych norm, dotyczących pomiarów parametrów powietrza
wdrażanie nowych metod badawczych
zatwierdzanie systemów pomiarowych
Do zadań Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska, z tytułu monitoringu jakości powietrza, oprócz przygotowania raportów o stanie środowiska, należy m.in.:
Informowanie o przekroczeniach dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń w powietrzu
analiza właściwości fizyko-chemicznych opadów atmosferycznych
ustalanie regionów o niskich stężeniach zanieczyszczeń powietrza i ich kontrolowanie/monitorowanie
analiza właściwości chemicznych opadów atmosferycznych
Opracowanie prognoz zanieczyszczenia powietrza
Ocena uciążliwości podmiotów gospodarczych funkcjonujących na danym obszarze
Informowanie o przekroczeniach dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń w powietrzu
analiza właściwości chemicznych opadów atmosferycznych
Opracowanie prognoz zanieczyszczenia powietrza
Ocena uciążliwości podmiotów gospodarczych funkcjonujących na danym obszarze
Dla poprawy stanu powietrza, Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2019 r. w sprawie programów ochrony powietrza oraz planów działań krótkoterminowych. W zakresie redukcji emisji liniowej proponowane są następujące rozwiązania:
Wprowadzenie większych ulg dla podróżujących komunikacją publiczną
czyszczenie ulic "na sucho"
wprowadzenie całkowitego zakazu wjazdu do miast dla wszystkich ciężarówek
Wprowadzenie ograniczeń wjazdu pojazdów do szczególnych stref miejskich
Wprowadzenie większych ulg dla podróżujących komunikacją publiczną
Wprowadzenie ograniczeń wjazdu pojazdów do szczególnych stref miejskich
W celu dokonania obliczeń poziomu stężenia substancji w powietrzu niezbędne jest uprzednie zebranie danych o:
Wielkości emisji wysokiej
dane meteorologiczne w gęstej sieci receptorów, otrzymywane ze specjalistycznego modelu meteorologicznego WRF
liczbie ludności i gęstości zaludnienia
emisji punktowej, emisji liniowej (komunikacyjnej) oraz emisji komunalnej, oszacowanej powierzchniowo (na obszarach zabudowy niepodłączonej do sieci cieplnej),
dane meteorologiczne w gęstej sieci receptorów, otrzymywane ze specjalistycznego modelu meteorologicznego WRF
emisji punktowej, emisji liniowej (komunikacyjnej) oraz emisji komunalnej, oszacowanej powierzchniowo (na obszarach zabudowy niepodłączonej do sieci cieplnej),
Dla poprawy stanu powietrza, Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2019 r. w sprawie programów ochrony powietrza oraz planów działań krótkoterminowych (Dz. U. 2019 poz. 1159) wskazuje propozycje działań krótkoterminowych. W zakresie redukcji emisji liniowej proponowane są następujące rozwiązania:
ograniczenie palenia w kominkach, jeśli nie stanowią jedynego źródła ogrzewania w okresie grzewczym
Zmniejszenie natężenia ruchu drogowego
zakaz palenia pozostałości roślinnych na powierzchni ziemi z wyjątkiem działań związanych z zagospodarowaniem lasów
intensyfikację (maksymalne skrócenie czasu) robót budowlanych, które negatywnie oddziaływujących na stan powietrza
ograniczenie palenia w kominkach, jeśli nie stanowią jedynego źródła ogrzewania w okresie grzewczym
zakaz palenia pozostałości roślinnych na powierzchni ziemi z wyjątkiem działań związanych z zagospodarowaniem lasów
Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska bezpośrednio przekazuje informację z zakresu ochrony powietrza następującym organizacjom/urzędom/organom:
Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2001 nr 62 poz. 627), wojewódzkie inspektoraty ochrony środowiska co roku dokonują oceny jakości powietrza i na ich podstawie, przynajmniej raz na 5 lat, obszary, w których wykonywano pomiary, dzieli się na strefy, w których:
dopuszczalne poziomy nie są przekroczone
Poziomy celów długoterminowych nie są przekroczone
Wszystkie z powyższych
Docelowe poziomy nie są przekroczone
dopuszczalne poziomy nie są przekroczone
Na jakiej podstawie obliczane są indeksy jakości powietrza:
Obliczany jest wyłącznie na podstawie 1-godzinnych danych niezweryfikowanych ze stacji automatycznych funkcjonujących w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska. Indeks liczony jest na podstawie 1-godzinnych wyników z pomiarów stężeń w powietrzu: dwutlenek siarki (SO2), dwutlenek azotu (NO2), pyłu PM10, pyłu PN2.5, tlenku węgla (CO), benzenu (C6H6), ozonu (O3). Indeksy jakości powietrza dla poszczególnych zanieczyszczeń liczone są na podstawie 1-godzinnych stężeń danych zanieczyszczeń.
W przypadku indeksu indywidulanego przy braku dostatecznej informacji pomiarowej do obliczenia indeksu (np. awaria stacji), dany punkt oznaczony jest kolorem czarnym.
na podstawie 1- godzinnych oraz 1-miesięcznych wyników z poiarów stężeń w powietrzu: SO2, NO2, pyłu PM10, pyłu PM2,5, CO, C6H6 oraz O3
wyłącznie na podstawie zweryfikowanych 1 godzinnych i/lub 1 miesięcznych danych ze stacji automatycznych funkcjonujących w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska PMŚ
na podstawie 1-godzinnych wyników z pomiarów stężeń w powietrzu: SO2, NO2, pyłu PM10, pyłu PM2.5, CO, C6H6 oraz O3.
wyłącznie na podstawie 1-godzinnych danych niezweryfikowanych ze stacji automatycznych funkcjonujących w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska
na podstawie 1-godzinnych wyników z pomiarów stężeń w powietrzu: SO2, NO2, pyłu PM10, pyłu PM2.5, CO, C6H6 oraz O3.
wyłącznie na podstawie 1-godzinnych danych niezweryfikowanych ze stacji automatycznych funkcjonujących w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska
Zanieczyszczenia powietrza mogą rozprzestrzeniać się za pomocą smug kominowych, a na ich kształt wpływa:
temperatura zewnętrzna i wewnętrzna w emitorze
położenie emitora i temperatura zewnętrzna
stan równowagi i wysokość emitora
położenie komina i materiał z jakiego zbudowany jest emitor
położenie emitora i temperatura zewnętrzna
stan równowagi i wysokość emitora
Wśród metod przeprowadzania pomiarów zanieczyszczeń według kryterium opartego na zjawiskach stanowiących mechanizm działania danej metody należy:
metody kolorymetryczne i metody katalityczne
metody biochemiczne i metody fizyczne
metody chromatograficzne i metody biologiczne
metody fizykochemiczne i metody spektroskopowe
metody kolorymetryczne i metody katalityczne
Zanieczyszczenie powietrza ma dwa wymiary. Pierwszy z nich to emisja, a drugi to imisja. Według „Prawa Ochrony Środowiska”:
- emisja to wprowadzanie bezpośrednio lub pośrednio, w wyniku działalności człowieka, do powietrza, wody, gleby lub ziemi zarówno substancje, jak i energie takie jak ciepło, hałas, wibracje lub pola elekromagnetyczne
- imisja to stężenie zanieczyszczeń lub depozycja zanieczyszczeń w środowisku. Źródłem immisji może być jedno, ale najczęściej wiele źródeł zanieczyszczeń i z reguły składa się z wielu emisji z różnych źródeł zanieczyszczeń
Fałsz
Prawda
Prawda
O lokalizacji stacji pomiarowych i ich programie pomiarowym decyduje:
właściwy Minister (np. Środowiska)
PIOŚ
Wojewoda
GIOŚ
GIOŚ
Podstawę klasyfikacji stref w oparciu o wyniki rocznej oceny jakości powietrza, zgodnie z art. 89 ustawy Prawo ochrony środowiska, stanowią:
wszystkie z powyższych
poziom celu długoterminowego
dopuszczalny poziom substancji w powietrzu, pomniejszony o margines tolerancji
dopuszczalny poziom substancji w powietrzu
poziom celu długoterminowego
dopuszczalny poziom substancji w powietrzu
Podwyższone poziomy ditlenku siarki, tlenku azotu, tlenku węgla oraz zanieczyszczeń pyłowych czylo: PM2,5 i PM10 w centrach miast są spowodowane przede wszystkim przez: