Pytania i odpowiedzi
Makro- , Mikro-elementy organizmu człowieka
Zebrane pytania i odpowiedzi do zestawu. Test maturalny z zakresu makroelementów i mikroelementów w organizmie człowieka.
Ilość pytań: 24
Rozwiązywany: 4700 razy
Pytanie 1
Funkcje wody zaznacz prawda/fałsz
najobficiej występujący składnik każdego organizmu
stanowi środowisko dla prawie wszystkich procesów życiowych
główne źródło tlenu w atmosferze
Pytanie 2
Funkcje wody w organizmie człowieka.Zaznacz prawda/fałsz
rozpuszcza prawie wszystkie substancje dzięki polarności
utrzymuje odpowiednią temperaturę ciała
dostarcza organizmowi energię dzięki istnieniu tzw. wiązań wodorowych
nawilża wdychane powietrze, nawilża gałkę oczną, stawy, skórę i błony śluzowe
usuwa toksyny z narządów poprzez skórę, nerki i płuca
Pytanie 3
Fakty o wodzie. Zaznacz prawda/fałsz
stanowi 75% mięśni człowieka
stanowi 83% krwi człowieka
stanowi 60-70% objętości ciała dorosłego człowieka
stanowi 75-80% objętości mózgu
Pytanie 4
Kohezja i adhezja
kohezja
wzajemne przyciąganie się cząstek wody; dzięki temu nitki wody w naczyniach i cewkach nie ulegają rozerwaniu
adhezja
przyciąganie cząstek wody przez naładowane elektrycznie powierzchnie; dzięki temu nitki wody nie odrywają się od ścian komórkowych ksylemu
Pytanie 5
Woda
jest
substancją
o
szczególnych
właściwościach.
Jej
gęstość
osiąga
wartość
maksymalną
w
4°C
i
maleje
wraz
ze
wzrostem
temperatury.
Tworząc
lód
podczas
zamarzania,
woda
zwiększa
swoją
objętość,
co
powoduje,
że
powstający
lód
jest
lżejszy
od
wody,
z
którą
się
styka.
Wykaż
na
jednym
przykładzie,
że
dwa
opisane
powyżej
stany
skupienia
wody
mają
istotne
znaczenie
dla
życia
w
zbiornikach
wodnych.
dzięki temu, że lód jest lżejszy od wody, pozwala to przetrwać pod lodem zamieszkującym wodę organizmom. Lód tworzy warstwę izolacyjną co pozwala na zachowanie życia pod lodem; tworząca się warstwa lodu może ograniczać dostęp tlenu
Pytanie 6
Podaj
dwie
wspólne
funkcje
wody
pełnione
przez
nią
zarówno
u
roślin,
jak
i
u
zwierząt
oraz
ludzi.
jest rozpuszczalnikiem
stanowi środowisko dla zachodzenia reakcji chemicznych
Pytanie 7
Wykaż,
że
woda
i
lód
(dwa
stany
skupienia)
mają
istotne
znaczenie
dla
życia
w
zbiornikach
wodnych.
dzięki temu, że lód jest lżejszy od wody, pozwala to przetrwać pod lodem zamieszkującym ją organizmom
tworzący się lód na powierzchni wody ogranicza/może ograniczać dopływ tlenu niezbędnego do życia
lód tworzy warstwę izolacyjną, co pozwala przetrwać pod lodem
Pytanie 8
Straty
wody
w
procesie
pocenia
się
lub
parowania
z
dróg
oddechowych
przynoszą
korzyści
organizmowi
człowieka.
Uzasadnij.
pocenie się i parowanie z dróg oddechowych jest ważnym czynnikiem regulującym temperaturę ciała.
człowiek pocąc się chroni swój organizm przed przegrzaniem
proces pocenia się jest korzystny, gdyż pozwala on na regulowanie temperatury ciała przez organizm
Pytanie 9
w wodzie rozpuszcza się wiele substancji
w komórce może zachodzić większość reakcji chemicznych oraz jest stabilizatorem ciśnienia osmotycznego
woda ma duże ciepło właściwe i duże ciepło parowania
organizmy utrzymują odpowiednią temperaturę ciała
woda ma duże napięcie powierzchniowe
możliwe jest zachowanie ciągłości słupa wody w cienkich kapilarach naczyń transportujących wodę w roślinie
Pytanie 10
Podaj
przykłady
znaczenia
polarnej
budowy
wody
w
przyrodzie:
jest dobrym rozpuszczalnikiem
niższe warstwy wody nie ulegają zamarzaniu
umożliwia transport wody w roślinie (kohezja i adhezja)
utrzymuje duże napięcie powierzchniowe wody
Pytanie 11
Cząsteczka
wody
dzięki
swojej
budowie
ma
charakter
polarny
(dipolowy).
Wyjaśnij,
jakie
znaczenie
ma
dipolowa
budowa
cząsteczki
wody
dla
transportu
substancji
w
obrębie
organizmu.
cząsteczki wody dzięki budowie polarnej mogą się otaczać i wiązać wiązaniami wodorowymi z wieloma innymi cząsteczkami, powodując ich rozpuszczanie; w takiej postaci cząsteczki te są transportowane w organizmie
Pytanie 12
Woda
ma
dużą
pojemność
cieplną
i
wysokie
ciepło
parowania
–
określ,
jakie
ma
to
znaczenie
dla
organizmów
żywych.
wysoka pojemność cieplna wody powoduje, że organizmy wykazują dużą stabilność cieplną, w związku z czym są mało wrażliwe na zmiany temperatury otoczenia; wysokie ciepło parowania sprawia, że można w znacznym stopniu ochłodzić ciało wskutek wyparowania niewielkiej ilości wody; zjawisko to wykorzystują ssaki (pocą się), gady (zieją) i rośliny (transpiracja)
Pytanie 13
Dlaczego
pierwiastki
umieszczone
w
grupie
makroelementów
wchodzą
w
skład
bardzo
wielu
związków
chemicznych?
łatwo ulegają reakcjom utleniania i redukcji ze względu na liczność stopni utlenienia
Pytanie 14
Mikroelementy
wchodzące
w
skład
organizmów
żywych,
przykłady
substancji:
mioglobina
– Fe
hemocyjanina
– Cu
adhyraza węglanowa
– Zn
cytochrom
– Fe
Pytanie 15
Podaj
funkcje
aminokwasów.
materiał budulcowy wszystkich białek i innych peptydów
substraty syntezy związków biologicznie czynnych niebędących białkami, m.in. niektórych hormonów i neuroprzekaźników
regulacyjna
metabolity pośrednie cykli i szlaków metabolicznych
składniki koenzymów i witamin
bufory – ze względu na charakter amfoteryczny pomagają w utrzymaniu odpowiedniego pH soku komórkowego i płynów ustrojowych
Pytanie 16
Podaj
funkcje
białek
i
peptydów.
budulcowa -‐ wchodzą w skład wszystkich struktur komórkowych
katalityczna – wszystkie enzymy są białkami prostymi lub złożonymi
transportowa – stanowią transportery: jonów w błonie komórkowej i gazów oddechowych oraz jonów w płynach ustrojowych
regulacyjna – białkami i peptydami są niektóre hormony
odpornościowa – białkami są wszystkie przeciwciała
lokomotoryczną – białka kurczliwe, takie jak aktyna i miozyna, są odpowiedzialne za ruch wewnątrzkomórkowy oraz narządowy
buforowa – chronią płyny ustrojowe przed zmianami pH
zapasowa (u roślin) -‐ stanowią materiał zapasowy w nasionach roślin
Pytanie 17
Jakie
związki
należą
do
lipidów?
hormony kory nadnercza
hormony płciowe
cholesterol
witamina D
Pytanie 18
Podaj,
w
jaki
sposób
siarka
warunkuje
tworzenie
struktur
białek.
siarka tworząc mostki dwusiarczkowe stabilizuje III-‐rzędową strukturę białek
Pytanie 19
Podaj
biologiczne
funkcje
lipidów.
materiał odżywczy, budulcowy i energetyczny roślin, zwierząt i człowieka (podczas rozpadu tłuszczu uzyskuje się dwukrotnie więcej energii niż z rozpadu takiej samej ilości glukozy)
tworzą substancje zapasowe roślin w nasionach, owocach i korzeniach
chronią rośliny przed nadmierną utratą wody oraz przed czynnikami chemicznymi i termicznymi (woski)
są materiałem zapasowym u zwierząt, np. zapadającym zimą w odrętwienie lub hibernację
stanowią warstwę termoizolacyjną, chroniąca przed niskimi temperaturami, np. u ssaków wodnych
wchodzą w skład wszystkich błon plazmatycznych (fosfolipidy)
gromadzą się w warstwie podskórnej u zwierząt chroniąc organy przed czynnikami mechanicznymi (np. okolica nerek i oczodoły, fałdy brzuszne)
Pytanie 20
Cholesterol
jest
związkiem
organicznym,
który
przez
większość
ludzi
jest
uważany
za
szkodliwy
dla
zdrowia.
Jednak
cholesterol
pełni
w
organizmie
ważne
funkcje
biologiczne
i
jego
obecność
w
organizmie
jest
konieczna.
Podaj
przykłady
pozytywnej
roli
cholesterolu
w
organizmie
człowieka.
cholesterol wchodzi w skład błon komórkowych komórek zwierzęcych
jest składnikiem osłonki mielinowej długich wypustek (aksonów) komórek nerwowych
jest prekursorem do produkcji kwasów żółciowych/hormonów steroidowych /witaminy D3
Pytanie 21
Czemu
kwas
arachidynowy
jest
dla
człowieka
niezbędny?
wchodzi w skład fosfolipidów błon komórkowych, powstają z niego prostaglandyny, które m.in. regulują kurczliwość naczyń krwionośnych i uczestniczą w reakcjach zapalnych
Pytanie 22
Jaka
jest
rola
stosowania
błonnika
podczas
odchudzania?
błonnik pęcznieje w wodzie dzięki czemu wypełnia żołądek i zmniejsza uczucie łaknienia, apetyt, co ułatwia odchudzanie
Pytanie 23
Jaki
składnik
odżywczego
zawierają
najczęściej
produkty
zbożowe,
ziemniaki
i
jaka
jest
jego
rola
w
organizmie
człowieka?
są to węglowodany, które są głównym źródłem energii dla organizmu
Pytanie 24
Wymień
etapy
powstawania
IV-‐rzędowej
struktury
białka.
łączenie aminokwasów w łańcuch polipeptydowy
1
zwijanie się łańcucha polipeptydowego w strukturę trójwymiarową, często stabilizowaną prze mostki dwusiarczkowe
2
przestrzenne zwijanie polipeptydowej helisy utrwalane mostkami siarczkowymi
3
połączenie ze sobą dwóch lub więcej łańcuchów polipeptydowych o ukształtowanej już strukturze trójwymiarowej
4