Notatka z historii

Przemiany polityczno-społeczne w Europie

Demokratyzacja

Przemiany społeczne następowały wraz z postępem technicznym. Dzięki rewolucji przemysłowej dotychczasowe społeczeństwo stanowe zaczęło przekształcać się w społeczeństwo przemysłowe (industrialne).


Na znaczeniu zyskiwała burżuazja i inteligencja traciła szlachta i ziemiaństwo.
Termin burżuazja pierwotnie dotyczył mieszczan, z czasem zaczęto opisywać tak ludzi zamożnych oraz przedsiębiorców.

Z biegiem czasu na znaczeniu zyskiwała klasa robotnicza.
Nieuświadomioną politycznie grupą, która nie odgrywała politycznej roli  państwie byli chłopi.

Trójpodział władzy

Pomimo, że większość państw w Europie nadal pozostawała monarchiami, przeobrażeniu ulegał sposób sprawowania władzy. 
Monachia absolutna utrzymała się tylko w Rosji, podczas gdy w państwach Europy Zachodniej ustrój ten został porzucony.
Wprowadzenie trójpodziału władzy to jej rozdział na:

  • ustawodawczą
  • wykonawczą
  • sądowniczą
Autorem trójpodziału władzy był Monteskiusz.

Monarchia parlamentarna

Pierwszym krajem, który wprowadził ten ustrój była Wielka Brytania. Za początek można uznać 6 grudnia 1689 kiedy podpisano tzw. Deklarację praw. Ustrój ten gwarantował szerokie prawa dla rządu i parlamentu. Z biegiem lat w brytyjskiej monarchii parlamentarnej coraz szersza grupa społeczeństwa otrzymywała prawa wyborcze.

Inne państwa europejskie, w których funkcjonuje ten ustrój to:
  • Belgia
  • Dania
  • Holandia
  • Norwegia
  • Szwecja

Republika

Była to forma rządów, w której na czele państwa stała osoba (prezydent) lub grupa osób (rząd).
Republika Francuska

Przykładem republiki powstałej w drugiej połowie XIX . była Francja. Odejście od monarchii we Francji nastąpiło w 1871 roku. Na czele Republiki Francuskiej stał prezydent wybierany na trwającą siedem lat kadencję. Francuski parlament był wybierany w wyborach powszechnych (prawo głosowania mieli wyłącznie mężczyźni).