Przemiany polityczno-społeczne w Europie

Socjalizm

Opiera się na społecznej własności środków produkcji. Jego początki sięgają już XVIII w. 

W XIX w. społeczeństwo robotnicze było podzielone pod względem wizji ustroju socjalistycznego. Radykalnym odłamem socjalizmu był komunizm.

Komuniści dążyli do ponadnarodowego zjednoczenia robotników w walce z kapitalizmem oraz do utworzenia ponadnarodowego robotniczego państwa.

I Międzynarodówka

Była to organizacja robotnicza założona 28 września 1864 w Londynie. Zakładała połączenie sił robotników z różnych państw w walce z kapitalizmem. Jej założenia nie zostały jednak zrealizowane ze względu na zbyt duży podział ideologiczny poszczególnych działaczy. Została rozwiązana w 1876 roku.

Socjaldemokracja

Głównym myślicielem był Eduard Bernstein.

Jej główne założenia to:

• równouprawnienie wszystkich klas społecznych
• sprawiedliwość społeczna
• wykorzystanie systemu parlamentarnego do wprowadzania reform
• zapewnienie opieki zdrowotnej
• walka z zatrudnianiem dzieci
• wprowadzenie emerytur

Anarchizm

Głównym myślicielem był Michał Bakunin. Doktryna ta uznawała państwo za ciemiężyciela ludu i źródło niesprawiedliwości.

Jego główne założenia to:

• likwidacja państwa
• tworzenie dobrowolnych wspólnot
• dążenie do wolności
• krytyka wszelkiego rodzaju scentralizowanej władzy

Chrześcijańska demokracja (chadecja)

Głównym myślicielem był papież Leon XIII.
Nurt ten został zapoczątkowany ukazaniem się encykliki Rerum novarum w 1891 r. Jej autorem był papież Leon XIII.

Głównymi założeniami były:

• solidarność społeczna
• poszanowanie godności człowieka
• człowiek jako część wielu wspólnot
• najważniejszą wspólnotą jest rodzina
• współpraca pracowników i pracodawców dla wspólnego dobra