Terminologia pojęcia z historii sztuki XIX WIEK powtórka przed maturą

Carl Eugen Keel, Bar

Technika graficzna druku wypukłego stosowana od końca XIX wieku; także odbitka wykonana tą techniką. Rysunek wycina się w linoleum nożykami, dłutami, igłami, itp., a następnie po pokryciu farbą niewyciętych części wypukłych, wykonuje się odbitkę.

Eugene Delacroix, Wolność wiodąca lud na barykady

(artysta przedstawił wolność jako kobietę, której ubiór i poza odwołują się do wzorców antycznych)

Świadome nadawanie przez artystę tworzonemu dziełu sztuki cech stylistycznych charakterystycznych dla sztuki antyku względnie sztuki odległych epok; stylizacja na dawną sztukę.

Francuskie określenie "końca wieku" lub "końca pewnej ery". Tendencje dekadenckie w okresie schyłkowym XIX wieku. Nurt dotyczący poszczególnych kwestii takich jak moda, kabaret, operetki.

Leon Wyczółkowski, kopanie buraków

Fascynacja wsią i jej mieszkańcami. Inteligenccy mieszkańcy miast, często pozostający w kręgu nastrojów dekadenckich, czuli się zniszczeni, znużeni życiem, a jako remedium na ten stan ducha i ciała poszukiwali świeżości i prostoty, którą odnajdywali na wsi.
Motyw wsi występował często jako przykład Arkadii, albo rażących nierówności społecznych. Tworząc obrazy wsi, w centrum uwagi stawiano życie ziemiaństwa lub położenie chłopów. Ich naturze mentalności i emocjom, stosunkowi do ziemi, obyczajom, autentyzmowi zachowań, dążeniom poświęcono niejeden utwór. Romantycy cenili ludowe wyobrażenia o świecie, w ludzie widzieli strażnika moralności, później cześć artystów została ogarnięta falą fascynacji witalnością, biologiczną siłą chłopstwa

ludomania

Żółty Chrystus Paula Gauguina

Sposób malowania opracowany przez Louisa Anquetina, Émile'a Bernarda i Paula Gauguina, kontynuowany przez malarzy skupionych wokół szkoły z Pont-Aven. Polegał na stosowaniu plam o jednolitej barwie otoczonych konturem.

Krasnale ogrodowe - ... w każdym ogródku

Nazwa potoczna określająca lichy, bezwartościowy wytwór sztuki.

kicz

... klasycystyczna przy ul. Grochowskiej w Warszawie

Niewielki parterowy lub piętrowy budynek u wylotu głównego traktu wiodącego z miasta, pomieszczenie dla miejskiej władzy skarbowej pobierającej opłaty drogowe i celne.

Pojawia się w 2 poł. XVIII wieku, gdy dawne bramy miejskie zostały wchłonięte przez rozszerzającą się zabudowę miast; wznoszone je przeważnie parami z obu stron drogi, rozciągając miedzy nimi ruchomą barierę.

... w ogrodach wiedeńskiego Schönbrunnu

Samodzielna budowla ogrodowa lub parkowa, najczęściej na wzgórzu. Wykonana w formie małego, otwartego pawilonu z kolumnami, arkadami. Stosowana od 2. połowy XVIII wieku w ogrodach typu francuskiego.

... Frontu Jedności Narodu z lat 70.

Dzieło sztuki drukarskiej i graficznej, które wykształciło się w XVII wieku, rozpowszechniło jako środek reklamy w XVIII wieku, w XIX wieku został wyparty z wielu funkcji przez plakat. Dziś tym terminem określa się pewne druki akcydensowe, jak odezwy, obwieszczenia, itp.

Jego głównym celem jest przekaz treści, a nie wywołanie skojarzeń myślowych lub odczuć artystycznych - TAK JAK W PLAKACIE, skutkiem czego wykonany jest głównie lub nawet w całości ze składu tekstu i nie zawiera ani skomplikowanych kompozycji literniczych, ani też rozbudowanych form graficznych. Jeśli tekstowi towarzyszy jakaś grafika, to spełnia ona rolę drugorzędną, i najczęściej jest ograniczona do takich prostych form, jak loga, linie, ornamenty itp. Cecha charakterystyczna - użycie liter w zazwyczaj dużym stopniu pisma oraz druk do marginesów (czyli bez spadów).

afisz

Kolegium jezuickie w Poznaniu

Był często stosowany w architekturze nowożytnej, zwany również kolosalnym, w którym kolumny pilastry ujmują kilka kondygnacji elewacji; gdy ma zastosowanie w jednej kondygnacji bywa nazywany małym.

J. Fałat, Pejzaż z młynem.

Technika malarska. Artysta kładzie farby najczęściej na papierze, pergaminie, także na kości słoniowej (miniatury), jedwabiu - w tradycyjnym malarstwie Dalekiego Wschodu i w Europie XVIII i XIX w., specjalne zdobienia wachlarzy; farba tworzy cienką przezroczystą warstwę, przez którą przebija kolor podłoża; technika wymagająca dużej precyzji ze względu na trudności dokonywania poprawek. Posługiwano się ją często przy wykonywaniu szkiców i projektów obrazów.

Francisco Goya, Kolos.

Technika graficzna druku wklęsłego, rozpowszechniona w XVIII wieku; także odbitka wykonana tą techniką. W tej technice trawione są płaszczyzny, a efekt plam o różnym natężeniu osiąga się przez odpowiednią regulację czasu trawienia poszczególnych tonów. Przypomina rysunek wykonany pędzlem. Płytę miedzianą lub cynkową zapyla się sproszkowaną kalafonią lub asfaltem, stapia na piecyku, uzyskując po wytrawieniu efekt jasnych punkcików na ciemnym tle.

akwatinta

M. Płoński, Koszykarz, 1805

Cynkową lub miedzianą płytę najpierw pokrywa się warstwą ochronną zrobioną z wosku i żywicy, następnie artysta wydrapuje w niej podobnym do ołówka narzędziem linie. Tak przygotowaną płytkę z wydrapanym rysunkiem zanurza się w zbiorniku z kwasem, który wytrawia miejsca nie pokryte woskiem. W zależności od czasu wystawienia na działanie kwasu, grubość linii jest inna. Jeśli artysta chce uzyskać linie o różnej grubości, musi wyjąć płytkę z kwasu i pokryć fragmenty dodatkową warstwą wosku.

Honoré Daumier, Rue Transnonain, 1834


Technika graficzna zaliczana do druku płaskiego, gdzie rysunek przeznaczony do powielania wykonuje się na kamieniu litograficznym, także odbitki wykonane tą techniką. Rysunek nanosi się zatłuszczającą kredką lub tuszem litograficznym na kamień — gładko wypolerowany lub przetarty ostrym piaskiem, co daje efekt gruboziarnistej faktury na odbitce. Po wykonaniu rysunku powierzchnia kamienia jest zakwaszana słabym roztworem kwasu azotowego i gumy arabskiej. Dzięki temu niezarysowane partie zostają uodpornione na zatłuszczenie farbą. Wtedy właśnie rysunek zwilża się wodą, po czym nanosi się na niego farbę drukarską, którą przyjmują tylko oleofilowe — niewytrawione, zatłuszczone wcześniej kredką lub tuszem — fragmenty.

litografia

Przykład grafiki artystycznej (Francisco Goya)

Jeden z podstawowych obok malarstwa i rzeźby działów sztuk plastycznych. Obejmuje techniki pozwalające na powielanie rysunku na papierze lub tkaninie z uprzednio przygotowanej formy.

Van Gogh, Korytarz w przytułku, 1889.

Technika podobna do akwareli, z tą różnicą, że tutaj farby są zmieszane z kryjącą bielą, podczas gdy akwarela nie jest farbą kryjącą. Gama barwna tej techniki jest dość stonowana, zbliżona do kolorystyki charakterystycznej np. dla pastelu.

Mediolan, Arco della Paca, XIX wiek

Monumentalna budowla w kształcie bramy z otworem przelotowym zamkniętym łukowato, wznoszona dla uczczenia wybitnej osoby lub wydarzenia, opatrzona napisami dedykacyjnymi i przedstawieniami związanymi z przedmiotem czci.

łuk triumfalny

Obraz w stylu ... Leopolda Zielckego

Termin stosowany na określenie pewnych przejawów sztuki głównie w nimieckiej kulturze mieszczańskiej w okresie 1815-48, a także w odniesieniu sztuki Austrii i Skandynawii. Sztuka mieszczan dla mieszczan. Przejawia się głównie w meblarstwie i wyposażeniu wnętrz: dywanach, tkaninach, porcelanie, szkle, itd. Mieszczańskie wnętrza wywoływały wrażenie przytulności, ciepła domowego, dobrobytu; ich cechą charakterystyczną były jednobarwne, gładkie lub drukowane w kwiaty wici, papierowe tapety, suto drapowane firanki i zasłony, wzorzyste dywany; na półkach w koszykach i wazonach ustawiano wiele suszonych kwiatów. Preferowano jasne, pogodne barwy, zarówno w doborze gatunków drewna jak i ozdób.

... w Warszawie

Budowla ogrodowa położona na wzgórzu, w ciekawym otoczeniu, z której roztaczał się rozległy widok na kompozycję ogrodu. Budynki tego typu były szczególnie popularne w XVIII i XIX wieku.

... w Hamburgu

Element architektoniczny składający się z dwóch podpór (kolumn, słupów lub filarów), które zostały połączone u góry łukiem. Występuje w architekturze zarówno pojedynczo, jak i najczęściej w rzędzie tworząc istotny składnik budowli. Znana jest od czasów starożytnego Rzymu, stosowana głównie w akweduktach, krużgankach, loggiach.

arkada